Friday, February 15, 2019

САР БУЛААЛДАХ

Бага байхад “Оргил булаалдах” гэж тоглоом тоглодог байлаа. Уулын оргил ч юм уу, эсвэл томхон шиг толгойн оргил өөд зэрэг гүйлдээд хэн түрүүлж хүрсэн нь хождог. Дүрэм нь ойлгомжтой, энгийн сайхан тоглоом. Тэрэнтэй төстэй нэг “тоглоом”олон жилийн өмнө явагдаад өнгөрснийг бүгд мэднэ дээ. Сансар огторгуйг эзэгнэх гэж ЗХУ, АНУ хоёр уралдаад, оросууд анх хүн хөөргөхөд, америкууд саран дээр анх хүн буулгаснаар ерөнхийдөө уралдаан нь замхарсан. Яг хэн нь хожсоныг тодорхой хэлж чадахгүй боловч, ямар ч байсан хүн төрөлхтөн тэрнээс нь зөндөө хожсон гэдэг нь баттай. Энэхүү уралдааны ачаар боловсролын салбар, мэдээллийн технологи, цаг уурын салбарууд үсрэнгүй хөгжсөн нь бол маргаангүй үнэн юм.

Тэгэхээр энэ цаг үед ахиад нэг уралдаан эрчээ авч эхэлж байна. The Moon Race гэж нэртэй ашгийн бус байгууллагыг хэд хэдэн хувийн компани, байгууллагууд нийлж байгуулсан ба технологийн шийдлээ боловсруулж хөгжүүлээд 2024 он гэхэд сар руу аялахаар төлөвлөж байгаа юм. Үүнийхээ хүрээнд дэлхий даяар уралдаан зарлаад байгаа бөгөөд эрчим хүч, нөөц баялгийн үйлдвэрлэл, боловсруулалтын чиглэлд тодорхой технологи болосвруулахыг уриалж байгаа юм байна. Сарны усыг савлах, сарны ногоон байгууламжийг дэмжих гэх мэт чиглэлд түлхүү анхаарал тавих гэх мэт. Уралдаан 2019 оны 10 дугаар сард International Astronautical Congress буюу Олон улсын сансар, ус судлалын конгрессын үеэр гараагаа эхлэнэ.

Зүгээр мэдээллийн чанартай хэлэхэд, сарны гадаргуу нь Цельсийн 127-173 градус хүйтэн байдаг ба дээр нь радиаци, татах хүч сул (Дэлхийн татах хүчнээс зургаа дахин бага) гэх мэт хүндрэлүүд бий. Мөн түүнчлэн саран дээрх нэг хоног Дэлхийн 29 хоногтой тэнцүү учраас хоёр долоо хоногийн нар, хоёр долоо хоногийн сүүдэр үргэлжилнэ гэсэн үг. Уралдаанд оролцох технологиуд энэ нөхцлүүдэд ажиллах чадвартай байх ёстой юм байна. Урьдчилсан байдлаар “Сарны тосгон”-ыг газар доорх байгууламж маягаар байгуулж, тэр хавийн ашигт малтмалын нөөц бололцоог ашиглаж байхаар тооцоолж байгаа юм гэнэ ээ.

НАСА, Сарны уралдаан зэрэг байгууллагуудаас гадна БНХАУ энэ чиглэлээр эрчимтэй судалгаа хийж байгааг манайхан сайн мэдэж байгаа байх аа. Саяхан саран дээр судалгааны тандуул буулгаж зураг хөрөг явуулаад байсныг мэдээллийн хэрэгслүүдээр хангалттай дамжуулсан.

Элдэв эх үүсвэрийн мэдээллүүдээс базаж нэгтгэсэн учир дэлгэрэнгүй мэдээлэл сонирхсон улс доорх холбоосуудаар дамжин үзнэ үү.

Мэдээллийн эх сурвалжууд:
https://en.wikipedia.org/wiki/Space_Race
https://www.space.com/42010-moon-race-lunar-tech-2024-blue-origin-airbus.html
https://www.themoonrace.org/en/challenges/themoonrace
http://www.bbc.com/future/story/20190201-how-easy-will-it-be-to-build-a-moon-base

Төгсгөлд нь хэлэхэд энэ 2019 оны 7-р сарын 20-ны өдөр Аполло 11 хөлөг сарны гадаргуу дээр буусны 50 жилийн ой болно. Зүгээр л хэлсийн.

#ШалдарБулдар

Цогоо, аут.


No comments: