ДУУ БҮТСЭН ТҮҮХ - Дарамтанд

Хиандр Овогт Батбаярын Нямхишигээс болоод нэг ийм юм монголчилчихлоо. Күиний “Дарамтанд” дууны үг орчуулахад хамтран зүтгэхээр Ganaa, Khaliun Chinzorig хоёртой хамт намайг нэр цохон дуудсаныг хараад жаал нэт ухаж байгаад энэ сайхан мэдээллийг олоод хуваалцахгүй байж чадсангүй.

Дуу бүтсэн тухай хамтлагийнхан юу гэж ярьцгаасныг сонирхоно уу.

Рожер Тэйлор, 2002 онд
Бичсэн юм юу ч байхгүй, юу болсон бэ гэхээр, мануус зүгээр л нэг орой хөгжим тоглоод байж байтал Дэвид ороод ирэхээр нь бөөнөөрөө суугаад л өөр хүмүүсийн хөгжим тоглоод зугаацаж гарсан. Тэгсэн чинь Дэвид “Ингэхээр тэнэг юм аа. Хэдүүлээ зүгээр л шинийг зохиовол яасын?” гэсэн. Анх энэ дууг “Гудамжинд алхах хүмүүс” гэж нэрлэхээр ярилцаж байлаа, угаасаа ч гол санаа нь тэр байсан юм чинь. Олон замтай бичлэгүүдээ Нью Йорк руу авч очоод Дэвид бид хоёр тэр шөнөдөө найруулчихсан. Миний санаж байгаагаар нэг биднүүс басс дугаралтыг эхэлж тоглож байсан ч, пиццадаад ороод ирсэн чинь нөгөөхөө бүгд мартчихсан. Арай гэж нэг нь санасан, аан тийм, Жон санасан.

Рожер Тэйлор, 1981 онд
Дэвид Бови, Фрэдди бид гурав сүүлийн хэдэн жил нөхөрлөж байгаа юм. “Дарамтанд” бол зүгээр л санаандгүй хамтраад хийчихсэн дуу л даа. Хуучин дуунууд тоглож байгаад хэд хэдэн санаа бодож олоод, тэр нь явсаар байгаад “Дарамтанд” болчихсон, тэгээд л бичүүлсэн.

Жон Дийкон, 1982 онд
Фрэдди, Дэвид хоёр олон жил найзалж байгаа юм. Нэг удаа мануусын байсан студид тэр ирээд, биднүүсийг хөгжим тоглоод сууж байхад таарсан. Дуу бол уг нь Дэвид, Фрэдди хоёрын санаа байсан боловч биднийг бас бүтээлцсэн гэж оруулсан. Их сонирхолтой ажил болсон л доо, яагаад гэвэл Дэвид тэр басс дугаралтыг зохиосон юм, түүний бүтээл юм байгаам. Маш авъяастай хүн шүү, энэ дуу ч гэсэн миний дуртай хэдэн дууны нэг

Рожер Тэйлор, 1982 онд
“Дарамтанд” дууг юуны тухай дуу гэхэд бүгдээрээ инээцгээсэн. Хараажаар л хайрын тухай дуу шүү дээ, огт күүл биш, ямар ч янз маяггүй.

Браин Мэй, 1982 онд
Их урт түүх ээ. Хамтрахад их хэцүү хүн л дээ, яагаад гэвэл хоёр өөр төрлийн арга барил тулж байгаа учраас. Бөөн урам зориг байсан боловч бас нөгөөтэйгүүр бөөн ядаргаа. Биднүүс нэлээн гөжүүд, өөрсдийнхөөрөө зүтгэдэг улс байв, нөгөө талд ноён Бови ч бас яг адил. Магадгүй бүр бид дөрвийг нийлүүлснээс илүү гөжүүд байсан байх. Гэхдээ хийсэн нь зөв байсан гэж боддог юм. “Дарамтанд”-ыг хийчихсэний дараа харин яаж гаргах, эсвэл ер нь гаргах хэрэг байгаа ч юм уу гэсэн бөөн маргаан болж билээ. Дэвид бүр эхнээс нь дахиад хийх хүсэлтэй байсан. Би ч бүр залхчихсан байлаа л даа, яагаад гэвэл надад таалагдаж байснаас шал өөр чиглэлд явчихсан байсан. Гэхдээ л гоё гоё юмтай дуу болсон. Арай гэж шийдэлд хүрээд, Фрэдди, Дэвид, Мак гурав сууж байгаад найруулгаа хийсэн. Нэлээн дарамттай хийцгээсэн шүү. Рожер бас хамт байлцаж, тэдний дунд энхийг сахиулах үүрэг гүйцэтгэсэн, учир нь Дэвид тэр хоёр найзууд байсан юм.

Жон Дийкон, 1984 онд
Цомог дээр Бови болон Күин хамтарсан гэж бичсэн ч яг ихэнхи нь Фрэддигийн л юм дөө, гэхдээ бүгд өөрсдийн хувь нэмрээ оруулцгаасан. Басс дугаралтыг Дэвид хийсэн, тэрнийг нь сурах гэж би хэсэг нухсан л даа. Бас дунд хэсэгт Браинаас нэлээн юм орсон. Ерөнхийдөө их сонирхолтой ажил болсон, боломж олдвол Дэвид болон бусад хүмүүстэй ахиад хийсэн ч болохоор.

Фрэдди Мэркүри, 1985 онд
Биднүүс огт төлөвлөөгүй. Бови найзуудтайгаа тэнд ирчихсэн, мануусын хөгжим тоглоод байж байсан студи руу шөвөлзөж орж ирээд болдоггүй. Тэгээд бид түүний бас өөрсдийнхөө дууг тоглоод, ганц хоёр шил дарс суллаад байж байснаа гэнэт л “Цоо шинэ юм хийгээд үзвэл яасын?” гэцгээсэн. Тэгээд л энэ дуу төрсөн дөө. Яг сайхан дундаа орчихсон явж байтал Дэвид “Бурхан минь, энэ яг цус гаргана аа! Авчихъя л даа” гэж хэлснийг би санаж байна. Тэгээд л яг жинхэнээсээ ажил хэрэг болгож эхэлсэн. Уг нь бол зүгээр л хөнгөхөн маазраад тоглож байсан ч яг тэрнээс хойш “Ерөөсөө яг ингээд гоё явж байгаа дээр нь бариад авъя, аягүй бол маргааш хэдүүлээ мөрөө хөөгөөд хэдэн тийш явчихвал ахиад хэн нь ч санахгүй байх” гэж яриад үргэлжлүүлцгээсэн. Бараг л шууд утгаараа 24 цаг бичицгээсэн байх аа. Нухсаар байгаад дууныхаа голыг нь гаргаж авсныхаа дараа ахиад нэг өдөр ажиллаад дуусгасан даа.

Браин Мэй, 2002 онд
Швейцарьт Дэвидийн амьдарч байсан Монтрэод биднүүс нэг студитэй байлаа л даа. Мануустай уулзах гээд л ороод ирсэн хэрэг. Фрэддитэй хуучны танилууд. Жаал хууч хөөрцгөөж байгаад студи орж хөгжим тоглож зугаацацгаасан. Хуучин дуунуудаа тоглож байтал гэнэт нэг шинэ юм явж эхлэхээр нь “За, хэдүүлээ энийг бичүүлчихье” гэсэн. Ерөөсөө газар дээрээ огт санамсаргүй байхад л эхэлсэн юм. Бөөнөөрөө дэвсгэр хөгжмийг тус тусдаа явцгаагаад тэгээд хамт тоглосон. Тэгсэн чинь Дэвид хоолойг бичүүлэх сонин санаа гаргалаа. Мань эр угаасаа янз бүрийн юм хэдэн хэсэг цаасан дээр бичиж байгаад дээрээс нь нийлүүлээд үг зохиочихдогоороо алдартай хүн шүү дээ. Дууны үндсэн хэсгийг бичих ажилдаа ч тэгээд орцгоосон. Дэвсгэр аяыг бэлдэж дууссаны дараа Дэвид “Хэдүүлээ ингэе, тус тусдаа бичлэгийн өрөөнд орж байгаад ямархуу маягаар дуулж болох вэ гэж бодсоноороо, шууд л санаанд орсных нь зоргоор бичүүлээд, дараа нь тэрүүгээрээ найруулаад дуу хийчихье” гэсэн. Бид ч тэр ёсоор хийсэн. Анх дуулж эхэлсэн хэсгүүдээс ч бичлэгт багтсан. Фрэддигийн ббүүмбада гэж дуржигнуулдаг хэсэг анх биднүүсийн тоглож байхад байсан хэсэг л дээ, шууд л газар дээр нь тэгээд дуулчихсан. Марзан байгаа биз? Дууны үгний зарим хэсэг нь марзан байдгийн учир тэр л дээ. Бөөн холион бантан болоод ирэх үед хэн нэгэн нь удирдан чиглүүлэхгүй бол болохоо байгаад ирсэн болохоор Дэвид санаачлагаараа жолоог атгаж, дууны үгийг зохицуулаад, ямар утгатай болгохоо шийдэж билээ.

Эх сурвалж: https://genius.com/Queen-and-david-bowie-under-pressure-lyrics

Би хэлээд л байгаа...

Би хэлээд л байгаа. Аль хэдийн эхэлчихсэн зүйл, ингээд л үргэлжлээд явна. Жил бүр олон удаа зүрх шархална. Хэсэг гуниглаад мартана. Ахиад шархална. Ахиад л хэсэг гуниглаад мартана. Одоохондоо ч холуур таньдаг мэддэг дуучин, жүжигчин гэж явна. Үе үе ойрхноос, дотно нөхдөөс яваад л байгаа. Яваандаа “өө нөгөө хэн яачихсан гэнэ шүү дээ” гээд гунигтайхан яриад өнгөрдөг болно. Ная гарсан хоёр буурал маань цай ууж суунгаа л “өнөө хэн явчихсан гэнэ шүү дээ” гэж хээв нэг ярьдаг болтлоо хичнээн удаа шархалсан бол гэж бодохоос халшрам.

Soul Asylum – Runaway Train

Босуулын унаа буцна гэж байхгүй
Буруу замаар ганц л чиглэлд
Хаа нэгтээг зорих ёстой ч юм шиг
Харин би тэнд нь алга, энд ч бас алга 

Босуулын унаанд ганц тасалбар авлаа
Бороонд тачигнатал хөхрөх солиот аятай
Зохицож эс чадна амьдралд, ялимгүй солиорол
Зовлон бүхнийг сөрөхөөс л ядаж амар биш үү. 

гэсэн утга бүхий үгтэй энэ дууны клип тухайн үедээ их л өвөрмөц санагддаг байж билээ. Гоцлооч Дэйв Пирнерийн зохиосон энэ дуу анх гараад л хүн болгонд таалагдсан ба дууны амжилт нь ямар клип гаргахаас бараг шууд шалтгаалаад байж.

Энэ талаар Дэйв ийнхүү өгүүлжээ.

Миний хувьд яг ингээд дууны клип жинхэнэ амьдралтай огтлолцож байгаад үнэндээ итгэмээргүй санагдаж байсан. Тухайн үед ёстой күүл санагдаж билээ, хүмүүсийг дуугаараа хөгжөөхийн хажуугаар бодит ертөнцөд эерэг нөлөө үзүүлнэ гэхээр. Иймэрхүү явдал хангалттай олон болохгүй шүү дээ. Нэг л мэдэхэд хийгдчихсэн дээ. Манай клипийг найруулсан Тони Кэй нэг өдөр “Сүүний сав, сүүний сав” гээд л үглээд байлаа. Юун тухай яриад байгааг нь асуусан чинь “Энэ сүүний саван дээр байгаа хүүхдүүд ээ. Бид тэднийг олох ёстой” гэсэн. Шууд л пөөх гэж бодогдсон. Зарим хүмүүс ерөөсөө ойлгохгүй байлаа. Тэднүүс “Энэ клипээрээ цомгоо сурталчлах ёстой юм биш үү. Тануус ямар нэгэн олон нийтийн юм уу улс төрийн зорилго сурталчлах ёсгүй шүү дээ” гэж ирээд л. Харин мануус “Тийм л дээ. Гэхдээ оролдоод үзэхэд болохгүй гэж үү?” гээд л. Хамтран ажиллагсадтайгаа хүртэл ингэж сөргөлдөж байсан даа. Яаж ийгээд л тухайн үед тогтолцооны эсрэг юм хийчихсэн. Би хувьдаа үүнийг их сайн амжилт гэж боддог.

Энэ клипийг хийхэд The Center for Missing and Exploited Children буюу Алдуул болон дарамтлуулсан хүүхдүүдэд туслах төв хэмээх байгууллагатай хамтарч ажиллаж байсан ба энэ бичлэгийн Америк хувилбарт орсон 36 хүүхдээс 26 нь олдсон байдаг байна. Энэ хувилбараас гадна Их Британи, Австрали зэрэг улсуудын хувилбарууд гарч байж.

Бүтэлтэй хэргүүдээс гадна харамсалтай хэргүүд ч гарч байжээ. Гитарчин Мөрфи нэгэн удаагийн ярилцлагад хэлснээр бол “Клипийн төгсгөл хэсэгт гарч байгаа алга болсон гэх охины аав нь эхнэртэйгээ хүүхдээ хэн нь авах талаар шүүхдэлцэж байхад хүүхэд нь гэрээсээ зугтсан гэж ярьж байсан ч сүүлд мэдэхэд эхнэр нь охиноо хөнөөгөөд, хашаандаа булчихсан байсан” гэнэ. Эвгүй эвгүй явдлууд ч олон байсан юм байна.

Ямартаа ч тухайн үедээ нэлээн шинэлэг клип хийсэн нь олон гэр бүлийг бүрэн бүтэн болгосон буянтай хамтлаг ажээ. Сүүлд Жэйми Н Коммонс, Скаилар Грэй хоёрын дуулсан шинэ хувилбараар ахиад гарсныг нь харж суухдаа энийг бичвэй.

Бернд Лено

Манай Бернд Лено Арсенал клубын 11 дүгээр сарын шилдэг тоглогчоор шалгарсан байна.

Хаана харчихав даа, улирал эхэлснээс хойш Арсеналын хаалга руу чиглэсэн цохилтын тоо хэд ч билээ байна гээд. Ямар ч байсан галзуурмаар тоо байсан. Яг өнөөдрийн байдлаар whoscored.com дээрх АПЛ-гийн клубуудын хамгаалалтын үзүүлэлтүүд дунд хаалга руугаа өшиглүүлсэн тоогоороо Астон Вилла, Норвич хоёрын ард байж байгаа юм. Тоглолт бүрт дунджаар 16.5 удаа гээд. Гэтэл хүснэгтийн дээгүүр яваа багуудынх 7.5, 9.2 гэх мэт. Хамгаалалт хэр миа байгааг харуулж байгаа юм л даа.

https://www.whoscored.com/Regions/252/Tournaments/2/Seasons/7811/Stages/17590/TeamStatistics/England-Premier-League-2019-2020

Ийм байхад үнэндээ л хаалгач сайтай тулдаа тэсч байна шүү. Мань эр байгаагүй бол аль хэдийн 18-20 дугаар хавьцаа жагсаад 17 дугаарх местийн төлөөх тулаанд орчихсон явж байгаа.

Эцэст нь хэлэхэд, Ленодоо хайртай шүү, үнсье!

Kovacs - ЧАМ ШИГ ТЭНЭГ

ЧАМ ШИГ ТЭНЭГ

Үхлүүт хаягдсан, өнөө ч амьд, олсонгүй яа чи намайг?
Өчнөөн нулимс, уйлаан майлаан, аймшигтай яа
Ирэхийг чинь тэвчин хүлээсээр, тувт гашуудсаар,
Хоосон горьдож дураар амьдрах; арилгасан юм уу, чи намайг?

Дуудах ч үгүй, тэврэх ч завгүй,
Дурлаж байсан чинь үнэн гэж үү?

Өр зүрх минь бүтэн эсэхийг мэдмээргүй байна уу?
Үг болоогүй хайрыг чинь мэдэх болов уу би, хэзээ ч юм?
Үнээн, миний нүд цэнхэр, яг л чиний гунигт сэтгэл шиг,
Чамд би таалагдах юм уу, чамайг дуурайж тэнэг аашлавал?
Чам шиг тэнэг.

Үгүйсгэж намайг мэтгээд яах вэ, дурсамжаа санаач
Үнссэнийг минь чи хэзээ ч сонсохгүй, үнэн хайраар
Ганцаар би тэмцэж сурсан, хамгаалах хэрэггүй
Гэртээ харих зам гэж надад үгүй, намайг чи арилгажээ.

Дуудах ч үгүй, тэврэх ч завгүй,
Дурлаж байсан чинь үнэн гэж үү?

Өр зүрх минь бүтэн эсэхийг мэдмээргүй байна уу?
Үг болоогүй хайрыг чинь мэдэх болов уу би, хэзээ ч юм?
Үнээн, миний нүд цэнхэр, яг л чиний гунигт сэтгэл шиг,
Чамд би таалагдах юм уу, чамайг дуурайж тэнэг аашлавал?
Чам шиг тэнэг.

Чамайг дуурайя гэвэл би, зовлон бүхнээсээ нуугдаж чадна, чам шиг
Чамтай адилхан байя гэвэл би, өмнөх шигээ л тэнэг байж чадна.

Өр зүрх минь бүтэн эсэхийг мэдмээргүй байна уу?
Үг болоогүй хайрыг чинь мэдэх болов уу би, хэзээ ч юм?
Үнээн, миний нүд цэнхэр, яг л чиний гунигт сэтгэл шиг,
Чамд би таалагдах юм уу, чамайг дуурайж тэнэг аашлавал?

Чам шиг тэнэг.
Чам шиг тэнэг.
Чиний мэддэг байсан тэнэг.
Чиний мэддэг байсан тэнэг.

Монголчилсон: Д.Цогчулуун (ЧҮНДЖ)
2019.12.10

БАЙШИН

Өчигдөр бүр тарчилж гүйцэв. Дандаа очдог нэг газар байдаг юм. Барьж байгаад тэр чигээр нь орхичихсон нэг барилга юм л даа. Би байнга нэг талын подвалаар нь ороод, дотуур нь жаахан сүлжиж алхаад цаашаа нь нэвт гараад явчихдаг. Өчигдөр шөнө яваад ортол нэг үйлс нь тээглэсэн юм тэр подвалыг битүүлээд гүйцээчихэж. Ер нь байшинг нь ч тэр чигээр нь бариад дуусгачихсан байх юм. Цаашаа гарах гарц хайж баахан сүлжиж явлаа. Сүүлдээ төөрж ч үзэж байх шиг. Ямар, хийх юмаа олж ядсан, гөлийсөн юм нь тэрнийг очоод гүйцээчихдэг юм, бүү мэд. Уур хүрээд л яваад байлаа. Сүүлдээ цаашаа гарах гарц олдохгүй болохоор нь буцаж гараад, тэр муу байшинг тойрч явлаа шүү. Уг нь их дээр үеэс зүүдэлж байгаа дотно байшин юмсан. Яг тэр подвалын хаалгаар ороод цаашаа нэвт гарахад өөр нэг зүүд рүү явж ордог юм байхгүй юу. Хүмүүсийн зүүдний байшингууд нурж элэгдээд байхад минийх гэж нэг юм битүүрээд, бүтэн болоод байх юм.

Зургийн эх сурвалж: https://sites.google.com/site/learningtodrawbuildings/

ТАГТАА

Бүтэн сайны үдээс хойш сонсоход тун тааламжтай дуу шүү.

Испани хэл ер нь гоё уянгалаг хэл ээ. Talk to her гээд англи үг гэхэд л Хабла кон элла гээд нээх зөөлхөн буух жишээний. Дууны нэрийг харин зүгээр "Тагтаа" болгочихлоо. Уг нь "Куккурукку тагтаа" юм.

ТАГТАА

Улсын хэлэлцэх нь уйт шөнийн уртыг
Уйлан дуулж бардаг болсон гэх
Улсын бас хэлэлцэх нь
Ууж идэхийг ч умартаж, хаясан гэх
Хүмүүс бас ярилцах нь мэгших тоолонд нь
Хурмаст тэнгэр хүртэл гашуудан чичирдэг гэх юм
Түүнийгээ бодон шаналсаар
Үхэн үхтлээ дуудсаар.

Ай яаяаяа хэмээн дуулсаар
Ай яаяаяа хэмээн хүлээсээр
Ай яаяаяа хэмээн дуулсаар
Амьсгалаан барж, үхтлээ дурлажээ.

Хөөрхий тэр тагтаа
Харуй бүрийгээс эхлэн дуулсаар
Хоосон тэр байшиндаа
Хаалга үүд нь цэлийтэл нээлттэй
Улс ярилцана, энэ тагтааг
Угаас түүний сүнс сүлд хэмээнэ
Ирэх нь өнгөрсөн гунигтай бүсгүйг
Хүлээсээр суугаа, гэж бас ярилцана

Куккуруку тагтаа минь
Куккуруку уйлахаан болиоч
Хөндий хүйтэн чулуу, тагтаа минь,
Хэзээ дурлалыг мэдрэх билээ?

Куккуруку, куккурукку
Куккуруку, куккурукку
Куккурукку, тагтаа минь уйлахаан болиоч...

Испани хэлнээс Гүүглийн орчуулах хэрэглүүр ашиглан Англи руу болгоод тэндээсээ монголчилсон Цогоо байна аа.

2019.12.08

Эсрэг бодол

Эсрэг бодол хэлнэ ээ. Музейн барилга ч яахав ингээд байхгүй болдог юм байж. Үзмэрүүд хаана яваа бол? Хадгалалтын чанар хангасан газар байгаа болов уу? Дараагийн байрандаа ороод бүгдийг нь дэлгэхэд хэдэн хувь нь байх бол? гэх мэт асуултууд л эргэлдэж байна даа.

Барилгын хувьд бол Парисын эх дагинын сүмтэй харьцуулах хэмжээний байгууламж биш л гэж боддог. Манай музей, бас Спортын ордон энэ тэр гээд, нэг тийм аль хэдийн элэгдэх шатандаа орчихсон газрууд байсан л санагдах юм. "Нэг их сайхан их засвар оруулаасай, эсвэл буулгаж байгаад сайхан шинэ, чанартай барилга бариасай" гэж ярьцгаадаг л байсан даа. Хийх ёстой юмыг ингэж л хийх ёстой биш үү? Эсвэл Хүрэлсүхийн үед нурааж байгаа болоод тэгж байна уу?

Гэнэт бөөнөөрөө халаглаад, гаслаад эхлэхээр нэг л эвгүй, үнэмшилгүй санагдаад болдоггүй.

Шинжлэх ухаан сэтгүүлээс...

Шинжлэх ухаан сэтгүүлээс 2019 онд шинжлэх ухааны салбарт гаргасан үсрэнгүй дэвшлүүд дундаас хамгийн онцлох мэдээ аль нь байсныг асууж байгаа юм байна. Миний хувьд Хар нүхний фото зургийг бодитоор гаргаж авсан явдалд сэтгэл их хөдөлж байсан болохоор тэр мэдээлэлд саналаа өглөө. Та нөхөд ямарт нь санал өгөх вэ?

Санал асуулгад буй дөрвөн мэдээллийг энд хураангуйлан талбив. Тухайн мэргэжлийнх нь хүн биш тул чиглүүлсхийгээд л.

1. Эболаг анагаах үр дүнтэй эмчилгээ
2. Хар нүхний фото зураг
3. Уушгины хүнд өвчний эмчилгээ
4. Денисовын хүний төрхийг гаргасан. Төвдийн өндөрлөгөөс олдсон эрүүний ясны үлдэгдлээс боловсруулж гаргасан гэнэ.

https://www.sciencemag.org/news/2019/12/finalists-are-vote-2019-people-s-choice-breakthrough-year

Healthcare cost in the US

Саяхан Их Британийн ерөнхий сайд Борис Жонсон, сөрөг хүчин болох Хөдөлмөрийн намын тэргүүн Жэрэми Корбин хоёрын мэтгэлцээний үеэр Корбин цаадхыгаа Брэкситийн дараа Америктай хийх хэлэлцээрээр Их Британийн эрүүл мэндийн үйлчилгээг Америкийн талд хариуцуулах тухай ярилцаж тохирсон байсан тухай баримтыг илчилсэн билээ. Лондон хотын захирагч байсан Борис Жонсон, АНУ-ын ерөнхийлөгч Доналд Трамп хоёр хоёулаа энэ яриаг үгүйсгэж байгаа ч гэсэн ер нь бараг үнэн бололтой.

За тэдний улс төр ч яах вэ харин энэ Америкийн эрүүл мэндийн үйлчилгээний хөлс, төлбөр гэж нээрээ тэнгэрийн үнэтэй байдаг юм байна шүү. Ер нь хэцүү гэж сонсож байсан л даа, мэр сэр. Энэ бичлэг дээр мэдээж жаахан дэгсдүүлсэн байж мэдэх л дээ, ядаж л дунджаар тэд гэж хэлж байгаа нь бодвол дунджаасаа жаахан дээхнүүр үнийг хэлдэг ч юм уу. Гэхдээ л аймаар байна шүү дээ. Түргэн тусламж дуудлагаар ирэхдээ 2500 доллар, эмнэлэгт амаржихад 10000 доллар, төрүүлсэн хүүхэдтэйгээ “skin to skin contact” үүсгэхэд 40 доллар ч гэх шиг. Аймаар юм.

Монголын тухай ч ярихаа больё. Солонгосын эрүүл мэндийн даатгалын систем бол ёстой гоё шүү. Солонгост байнга оршин суугаа бүх хүн улсын эрүүл мэндийн даатгалын үйлчилгээнд хамрагдах ёстой. Би гэхэд сарын 50 мянга орчим вон төлдөг. Уг нь 100 орчим мянган вон, гэхдээ үлдсэнийг нь улсаас. Тэгээд миний даатгалд гэр бүлийн бүх гишүүд хамрагдаад явдаг. Даатгалтай хүнд бол эмнэлгийн үйлчилгээ үнэн гоё, урамтай хямдарна шүү дээ. Одоо жишээ нь эмнэлэгт очоод үзүүлээд, шинжилгээ өгч, эм бичүүлээд гарахад нийтдээ бараг 60-70 хувь хямдарна. Наад зах нь эмийн сангаас 30-40 мянгын эмийг 10-15 мянган воноор авч байх жишээтэй. Атаархмаар шүү.

Витни Хьюстон

Өнөө өглөө ирээд сонссон эхний дуу. Витни Хьюстон энэ бичлэг дээрээ их хөөрхөн харагддаг. Дуу нь ч нэг тийм аятайхан, хөнгөхөөн. Яг нэг тиймэрхүү рэгги маягийн ч гэмээр юм уу. Гэгээлэг. “Учир нь гэвэл чиний хайр минийх, миний хайр ч чинийх, үүрдийн амьдрал ч биднийг салгаж дийлэхгүй, Амистадын гинж ч биднийг барьж дийлэхгүй” гэж ирээд л.

Далимдуулаад ярихад, Амистад гэж киног үзсэн хүмүүс байгаа бол энэ үгийг учрыг мэдэх байх. Мэдэхгүй улсад товчхон хэлэхэд Амистад гэж усан онгоцоор Африкийн олзны улсыг боол болгон худалдах гэж тээвэрлэж явах замд нь нөхөд бослого гаргаад хөлгийн удирдлагыг авсан ба Америкт газардахад нь хөлгийн эзэд боолуудыг өөрсдийн өмч хэмээн буцааж авахыг завдаж бөөн шүүх цагдаа болцгоосон байдаг юм. Америкийн дээд шүүхээс тэдгээр боолуудыг хэн нэгний өмч биш эрх чөлөөт иргэж гэж шийдвэрлэсэн нь боолын дэглэмийг нураахад жинтэй хувь нэмэр оруулсан түүхэн шийдвэр байсан гэдэг билээ.

За дуугаа дагаад дуулаарай:

Чиний хайр бол минийх
Минийх ч бас чинийх
Үүрдийн амьдрал мануусыг салгаж дийлэхгүй
Амистадын гинж ч биднийг хорьж чадахгүй

Хүнээ судлахгүй бол...

Хүнээ судалж байж шүүмжлэхгүй бол ингэнэ шүү дээ.

Парламентийн нэгэн гишүүн нөгөөхөөсөө асуулт асуухдаа:
- Миний л мэдэхээр түүнд эдийн засгийн ухааны зэрэг цол үгүй... - гэж хэлэхэд цаадах нь:

- Та миний сийвийг тоож хараагүй бололтой. Би Эдийн засгийн ухааны профессор байсан, одоо ч хэвээрээ байгаа. - гэж хариулаад амыг нь таглажээ.

Брэкситээс үүдэх эдийн засгийн үр дагаварын тухай ярилцаж байхдаа ийнхүү мэтгэлцсэн байна.

Би нэг удаа энэ хүн шиг ингэж ам руугаа алгадуулах шахаж байсан тохиол буй. Хүний эрхийн төлөө тэмцдэг найзынхаа фэйсбүүкийн пост дээр "эмэгтэйчүүд ер нь дарлуулаад байгаа юм байдаг ч юм уу дөө" гэх маягийн коммэнт бичээд хаясан чинь яг тэр чиглэлээр өч төчнөөн жил тэмцээд, ажиллаад явж байгаа хүнтэй цэц булаалдсан байж таардаг юм. Ид халчихсан бичиж байтал миний муу найз намайг сэрэмжлүүлж цаашдын ичгүүрээс ангижруулж билээ.

Тусгаар тогтнол

Анхдугаар үндсэн хуулиа баталж, улсаа тунхагласны мэндийг Монгол хүн бүрт хүргэе ээ!

Арван хэдэн жилийн өмнө Монгол туургатны цахим өртөө сүлжээн дээрээс Хөх нуурын Дээд Монголчуудын тухай нэг нийтлэл уншаад сэтгэл өвдөж байснаа санадаг юм. Тэнд суугаа элэг нэгтнүүд минь амьдрахын эрхээр думдад эсвэл төвөд хүний аль нэг нь болохоо сонгож явдаг гэснийг уншиж эмзэглэсэн хэрэг. Бас нэгэн хэсэгт нь дээд монгол хүн төвөд хүнд дээрэлхүүлж аргаа баран шаралхахдаа "Төвөд гэж улс байдаггүй, Монгол гэж нэртэй улс байдаг" гэж хэлж улалзуулдаг тухай нь уншаад зүрх шимширч байсан даа. Бум-Очирын нийтлэл байсан санагддаг юм. Тусгаар тогтнолын тухай бодохоор тэр нийтлэлийг эрхгүй санадаг. Их үнэтэй олдсон гэдгийг л өөртөө сануулж байгаа хэрэг юм уу даа.

Matchbox Twenty - Bright Lights

Хамаг хайр чинь яваад өгөхөөр
Хонгор минь ээ
Хожим тулах зовлонгоос минь
Хэн намайг аврах билээ.
Саатаж үлдэхэд чинь хангалттай
Сайхан зүйл олж хараач,
Хурц гэрэл чамайг минь авахгүй гэвэл
Хонгор минь бушуухан эргэ
Эргээд гэртээ ирээч

Энэ Матчбокс Түэнти бас л гоё хамтлаг шүү. Зөндөө олон гоё дуутай. Энэ дуу, Bent, If you're gone гуравт нь бол ухаангүй дуртай.

Гэй

Ютүбээр Фрэдди Меркүригийн дурсгалд зориулсан тоглолтын бичлэг үзэж суув. Элтон Жон "Шоу үргэлжлэх ёстой" гээд л дуулж өгч байна аа. Би:

- Энэ Элтон Жон дуулж байна.
- Аан нөгөө "Golden Circle" дээр гардаг.
- Аанхаа.
- Гэй гэл үү?
- Гэй.

Анни Лэннокс, Дэвид Боуи хоёр "Дарамтанд" дуулав.
- Энэ эмэгтэй нь күүл юм аа. Харин Дэвид Боуи sucks.
- Юүгсүгийн? Өдөөд байгаа юм уу?
- Өджийн.

Хэсэг байзнаад Жорж Майкл "Somebody to love" дуулав.

- Энэ Жорж Майкл. Нөгөө Last Christmas дуулдаг.
- Ямар?
- Яагаав нөгөө... гээд би аялав.
- Аан, мэдкүшт.
- Энэ бас гэй.
- Өө, тийм үү? Фрэдди гэй. Элтон Жон гэй. Энэ Жорж Майкл гэж. Өөр хэн гэй байна?
- Сам Смит.
- Айн?
- Сам Смит ээ.
- Аан. Вилл Смит гэж сонслоо шт.
- Үгүй, үгүй. Вилл Смитийн эхнэр эртээдийн кинонд тоглодог шт. Нөгөө ерөнхийлөгчийг алах гээд байдаг кинон дээр Холбооны Мөрдөх Товчооны агент болдог. Сүүлд алуулчдаг.
- Нөгөө хар уу? Тэр үхчдиймүү?
- Алуулчихсан.
- Аан.
...

Гээд байж байтал Аксл Роуз гараад ирэв. Цагаан шорттой. Жинсэн яак нөмгөн эгэлдрээд. Нөгөөх чинь хараад шоолж гарав.
- Энийг эмэгтэй хүн байна гэж харлаа шт.
- Аксл Роуз гэж дуучин л даа. ГанзнРоуз хамтлагийн дуучин.
- Ямар тэнэг бариу шорттой юм. Энэ бас гэй үү?
- Үгүй үгүй. Дандаа гэй гэж юу байсын.
- Ингэхэд дандаа гэй дуучин гэж байх юм, лесби дуучин байдаггүй юм уу?
- Мэдэхгүй. Одоогоор “Би лесби” гэж хэлсэн дуучныг би мэдэхгүй байна.
- Аан.

Манай гэрт өрнөдөг яриа нэг иймэрхүү.

#ЭнэрлэнгийнЯриа

Billy chip

Ер нь болж өгвөл эерэг, өөдрөг юм бичиж, тарааж байх хүсэлтэй явдаг хүн билээ би.

Сая харин энийг хараад өөрийн эрхгүй хуваалцмаар санагдав. 20 настайдаа мотоциклийн ослоор өөд болсон дүүгийнхээ дурсгалд зориулаад гэр бүлийнхэн нь ийм жетон гаргасан байна. Дээр нь өөд болохоосоо өмнө ээж рүүгээ бичсэн эцсийн үгийг бичсэн гэнэ.

Яаж ашиглах вэ гэхээр энэ жетоныг кофе шопоос худалдаж аваад хүнд бэлэг маягаар өгнө. Нөгөө хүн нь тэр жетоныг барьж энэ кофе шопт ирээд үнэд нь таарах умдааг захиалж уух гэх мэт. Яахав купон шиг л, гэхдээ ингээд харахад өөд болсон талийгчийнх нь тухай хүмүүс сайнаар дурсаж ярих шалтгаан болох ч юм шиг. Энэ залуу амьддаа их тусархуу хүн байсныг нь санагалзаж ийнхүү дурсаж байгаа гэнэ. Манайд ч бас нэг иймэрхүү туршлага нэвтрүүлбэл болохгүй гэх юм байхгүй л санагдаж байна.

Кофе шопуудад бас нэг түгээмэл үйлчилгээ байдаг нь илүү кофе авч "хүлээлгэнд" оруулах. Хэрэг болсон нэгэн орж ирээд "хүлээлгэнд" кофе байгаа бол авч уучихаад гараад явдаг гэхчлэн иймэрхүү бусдад хандсан үйлчилгээг дэлгэрүүлээсэй. Байдаг бол сурталчлаасай.

Сайн сайхан дэлгэрээсэй.

Үнсье, барья

Зүрхний андтайгаа "найз"-ласны 12 жилийн ой болж байгаа гэж фэйсбүүкээс сануулж байх юм. Өглөө харчихаад "Үнсье, барья" гэж бичих санаатай сууж байтал нөхөр өрсөөд мэссэнжэрээр мэнд хүргэчихлээ. Өрсүүлсэндээ шар хөдлөөд энэ постыг оруулж байна.

Өөр нэг зүрхний андтай гурвуулаа нэг удаа Зулзага явж билээ. Рэд хот чили пэппэрсийн энэ дууг сонсоод яг энэ эхлэл дээрх шиг нь л явж байхдаа их таашаалтай сонсож байснаа санагалзав. Үхтлээ инээж байснаа ч бас. Тэр аяллаас үлдсэн зургийг харж хааяа сайхан мишээдэг ээ.

Road trippin' with my two favorite allies
Fully loaded we got snacks and supplies
It's time to leave this town
It's time to steal away
Let's go get lost
Anywhere in the U.S.A.

Let's go get lost
Let's go get lost

Замд гарцгаая аа зүрхний хоёр андтайгаа
Зугаа болгох хүнс, зууш дүүрэн бэлдээстэй
Зайлъя энэ хотоос
Цаг нөхцөөе гадуур
Алга болоод өгье
Америкийн хаа ч юм

Алга болцгооё
Алга болцгооё

гэгээд л сайхан явж билээ.

Өө тийн бараг мартах шахлаа, "хайртай шүү, үнсье!"

Хүүхнүүд юу хэлэв?

Өнөөдөр “Эрцүүлийн өдөр” гэж хэд хэдэн газраас харлаа. Яг үнэн эсэхийг мэдэхгүй ч манай “Налчига тайлан”-гийнхан нэг ийм сурвалжлага бэлдсэнийг монголчлон хүргэж байна аа.

Эмэгтэйчүүд бүх хүмүүсийг зайл цаашаа гэжээ.

Хүүхэдтэй гаргахыг сонгосон, эсвэл гаргахгүй гэснийг нь, хүүхэд гаргаад ажилдаа эргэж орсныг нь эсвэл хүүхэд гаргасан учраас ажилдаа ороогүйг нь, дэндүү туранхай, дэндүү тарган, дэндүү дураараа, дэндүү бүрэг, дэндүү халуухан, хангалттай халуухан биш, эсвэл ерөөсөө амьд арзайж зүрхэлснийх нь төлөө элдвээр хэлж, шүүн хэлэлцээд байгаагаас нь залхсандаа эмэгтэйчүүд бүх хүмүүсийг зайлцгаа цаашаа хэмээсэн байна.

Нэтан Муир энэ талаарх сэтгэгдлийг судалж байгаа бөгөөд яагаад гэвэл энэ мэдээг мэдээлэхэд эрэгтэй хүн маш сайн тохирох юм байж л дээ.

Нэтан Муир: Хэрвээ та үтрээтэй бол хүмүүс таны хийсэн болгоныг хэлэлцэн шүүх эрхтэй, үтрээгээ яахыг тань хүртэл. Ямартаа ч саяхан болтол ийм байсан билээ. Би эдгээр эмэгтэй хүмүүсийн төлөөлөлтэй уулзсан ба эднийг “Хэлүүтирати” гэж хэн ч дуудаагүй бөгөөд тэдний уцаарлаад байгаагийнх нь учрыг асуусан юм.

Донна Шэрридан (олон үгтэй эмэгтэй): Хангалттай ш дээ. Юу гэх гээд байгааг чинь маш ойлгомжтой, та нарын зөв юм байна, бид хүссэн бүхнийг чинь хийе. Худлаа, худлаа, тоглосон юм. Зайлцгаа.

Миний хэлэх юм үүгээр дууслаа.

OK boomer!

Сүүлийн үед нэлээн түгээмэл хэрэглэгдэх болсон хэлцүүдийн нэг “OK boomer” гэдгээс үүдэн энэ бичвэрийг сийрүүлж байна аа. Сэтгэлгээ нь хоцрогдож хуучирсан, бусдыг ойлгох чадваргүй, голдуу ахмад үеийн нөхдийг шоглож шинэ үеийнхэн ийнхүү хэлдэг болсон байна. "Өвгөцүүлтэй яриад байх юм алга" гэсэн л утга юм уу даа. Жаахан доромж тал руугаа. Ямар үеийнхэн нь ямар үеийнхнээ шоолоод байгаа юм бэ? гэсэн асуултын дагуу гүүглдээд иймэрхүү мэдээлэл олсноо та бүхэнд бас хэрэг болуужин хэмээн ийнхүү хуваалцаж байна аа. Ер нь ч барууны хэвлэл мэдээлэлд энэ нэр томъёог түгээмэл хэрэглэдэг болсон тул товчхон ч атугай ийнхүү мэдээлэл өгсү.

Ерөнхийдөө барууныхныг доорх маягаар 7 үе болгон хувааж үзээд байгаа юм байна.

- Алдуул үе (The Lost Generation)
- Аугаа үе (The Greatest Generation)
- Аниргүй үе (The Silent Generation)
- Хүүхдийн давалгааныхан (Baby Boomers)
- Икс үе (Generation X)
- Мянганыхан (Generation Y, Millenials)
- Зэт үе (Generation Z, Gen Z)

Алдуул үе
Энэ үе нь Дэлхийн 1-р дайны дараа эхэлсэн үе. Алдуул гэдэг нь дайнаас амьд гарсан улс нийтээрээ дайны дараа “баримжаа үгүй, төөрсөн, хандах зүг чиггүй” байсан учраас бөөн эргэлзээ, балмагдлын дунд байсан гэсэн утгаараа оноосон нэр юм байна. 1920-иод оны үед Парист оршин сууж асан америкийн зохиолчид, урлагийнхан тухайн үеийг хоорондоо ийнхүү нэрлэн ярилцдаг байснаас үүдэн энэ нэршил тогтсон байна. Ялангуяа Эрнст Хэмингуэй 1926 оны “Нар бас мандав” романдаа “Та бүхэн бүгд алдуул үе” гэж бичсэнээр түгээмэл хэрэглэгдэх болсон байна. Энэ үеийнхэнд нь ихэвчлэн 1883-1900 оны хооронд төрсөн улсыг хамардаг. Хамгийн эцсийн төлөөлөгч нь болох Наби Тажима гэж хүн 2018 оны 4-р сарын 21-нд өөд болсноор уг үеийнхэн бүрэн дуусчээ.

Аугаа үе
Аугаа үеийнхэн нь 1900-аад оны эхнээс 1920-иод оны дунд болон сүүл хавь хүртэлх үеийг хамардаг. Энэ үеийг бас G.I. Generation (G.I. гэдэг нь G.I. of G.I. буюу Government Issue and General Issue гэсэн утгатай Америкийн цэргийнхний хэлц юм байна), Дэлхийн 2-р дайны үе гэхчлэн хэлдэг байна. Аугаа үеийнхэн бол Дэлхийн 2-р дайны шууд оролцогчид, мөн Америкийн их хямралын хүндийг үүрэгчид байжээ. Аугаа үеийнхэн гэдэг нэршил нь 1998 онд Америкийн сэтгүүлч Том Брокавын нийтлүүлсэн номын нэрээс эхтэй юм. Тус номд энэ үеийнхнийг Их хямрал, 2-р дайны үед насанд хүрцгээсэн ба нэр алдарт гарахын тулд биш хийх ёстой зөв юмны төлөө тулалдаж байсан хэмээн тодорхойлжээ. Тэдний үед радио, телефон зэрэг технологийн үсрэнгүй хөгжлүүд явагдсан ба хүмүүсийн тэгш бус орлого, эдийн засгийн хөгжил цэцэглэлт ч бас явагдсан байна.

Аниргүй үе
Энэ үед 1920-иод оны төгсгөлөөс 1940-өөд оны эхэн хавийнхан хамаарна. Энэ үеийн залуусаас гол цөм нь бүрдэж асан МакКарти ерөнхийлөгчийн үеийн залуус аливаа зүйлийг эсэргүүцэж дуу хоолойгоо илэрхийлэхээс ихээхэн айдаг байсан гэдэг. Аниргүй хэмээх нэршил нь яг хаанаас үүсэлтэй нь төдийлөн тодорхой биш бөгөөд хамгийн анх Time сэтгүүлийн 1951 оны 11-р сарын 5-ны дугаарын “Залуу үеийнхэн” хэмээх нийтлэлд “аниргүй үеийнхэн” гэсэн нэр томъёог ашигласан байна. Энэ үеийнхэн Солонгосын дайнд оролцсон гэдгээрээ тодорхойлогддог. Мөн энэ үеийн төлөөлөгчдийн тоо харьцангуй цөөн байдаг нь өмнөх том дайнууд, хямралаас болж айлууд цөөн хүүхэдтэй байдгаас болсон байна. Энэ үеийнхнийг бас “Азтай” гэж нэрлэх явдал байдаг гэнэ. Яагаад гэвэл яг дайн, хямралуудын дараа эдийн засаг сэргэж эхэлж байх үед насанд хүрч таарцгаасан болохоор. Мөн тэднийг Барууны ертөнц, Америк улсыг өөд нь татсан үеийнхэн гэж үздэг зарим улс ч бий гэнэ.

Хүүхдийн давалгааныхан
Манайхаар бол “Алтан гахай жилийнхэн” гэсэн ч болох юм уу. Нөхдийг 1946-1964 онуудын хооронд төрсөн улс бүрдүүлдэг байна. Баруун Европ, Хойд Америкийнханд бол энэ үе нь дайны дараах төрийн тусламжийн үрээр байр сууц, боловсрол мэдлэгээр түлхүү хангагдаж таарсан тул нэлээн эрх ямбатай үе гэгдэцгээдэг. Өмнөх үеийнхнээсээ биеийн эрүүл мэнд, идэвх зүтгэлээр хавьгүй илүү бөгөөд дэлхий дахины байдлыг цагийн эрхээр сайжирна гэсэн бат итгэлтэй өсөж торницгоосон. Энэ үед орлогын хэмжээ оргилдоо хүрсэн тул хүнс, хувцас хэрэглэл нэн арвин байсны хажуугаар тэтгэврийн, “дунд насны хямралын” гэх мэт дагуур бүтээгдэхүүнүүд хүртэл түгээмэл болж байсан. Өөрсдийгөө өмнөх болон дараагийн үеүдээсээ тэс өөр, онцгой үе гэж үзэх хандлагатай. (OK boomer!)

Икс үе
За энэ үеийнхэн нь болбаас 1960-аад оны дундаас 1980-аад оны дунд хүртэлх улсыг хамардаг юм байна аа. Үүнийг сийрүүлэгч би бол яг энэ үеийн хүн болж таарч байгаа юм. Нийгмийн үнэт зүйлс ихээр шилжин өөрчлөгдөж байх үед хүүхэд нас нь тохиож таарсан үе бөгөөд гэр бүл салалт газар авч, гэрээс гадуур хүүхэд асрах үйлчилгээ төдийлөн түгээгүй байсан учраас жирэмсэн эмэгтэйчүүд ихээр хөдөлмөр эрхэлж байсан үе юм. Залуу насандаа “МТВ үеийнхэн” гэгдэж байсан. 1990-ээд оны үеэр эднийг биеэ оторлогчид, их мэдэгчид, ойворгон улс гэхчлэн гоочлох явдал их байжээ. Икс үеийнхний соёл урлагт үзүүлсэн гол нөлөө нь бол гранж рок, хип хоп хөгжмүүд, мөн инди кинонууд. (яг энэ мөрийг бичиж байхдаа Гүү Гүү Доллс хамтлагийн Айрис дууг сонсож суулаа) Харин судалгаагаар тэднийг дунд насандаа ирээд нэлээн идэвхтэй, ажил амьдралын тэнцвэрийг гайгүй сайн олсон улс байна гэдгийг тогтоосон байна. Бизнест овоо нүдтэй улс гэж энэ үеийнхнийг тодорхойлжээ.

Мянганыхан
Мянганыхан буюу заримдаа Игрэг үеийнхэн гэгдэх үе нь Икс болон Зэт үеийнхний дунд талын нөхөд юм аа. 1980-аад оны эхэн хэсгээс 90-ээд оны сүүл шинэ мянганы эхэн хавийнхныг энэ бүлэгт хамаатуулан тоолдог ба нийтээр 1981-1996 оныхныг мянганыхан гэж үзэх нь түгээмэл ажээ. Тэднийг заримдаа “давалгааныхны цуурай” гэх ба энэ нь юуны өмнө тухайн үед төрөлтийн зэрэг огцом ихэссэнээс болсон, бас нөгөөтэйгүүр хүүхдийн давалгааны үеийнхний хүүхдүүд гэдгээрээ ч бас ийнхүү нэрлэгддэг. Энэ үеийнхний түгээмэл шинж нь яг мэдээллийн технологийн эрин үед насанд хүрч таараад, элдэв тоон технологи, нийгмийн цахим сүлжээг төвөггүй хэрэглэж чаддагт оршино. Энэ үеийнхнийг бас “Би үеийнхэн” гэж тодорхойлох нь бий. Биеэ ихэд тоох, ихэрхүү нарциссист зан авир түгээмэл гаргадаг болохоор тэр гэнэ.

Зэт үе
Товчлоод ЖэнЗи гэж дууддаг. Ерөнхийдөө 1990-ээд оны сүүлээр төрсөн улсыг энэ үеийнхэн гэж үзэж байгаа. Маш залуугаасаа тоон технологи, интернэт, нийгмийн цахим сүлжээг ашиглаж сурсан гэхчлэн энэ үеийг тодорхойлдог. Экономист сэтгүүлд энэ үеийнхнийг өмнөх үеүдээс илүү их сурч боловсорсон, илүү зан сайтайн дээр илүү стресс, сэтгэл гутралтай хэмээн тодорхойлсон байдаг.

Энэ дээр бичсэн бүхэн Баруун Европ болон Хойд Америкийнхнийг ерөнхийд нь томъёолсон үеүд бөгөөд эхний хэд нь манай монголчуудын хувьд төдийлөн хамааралгүй байх магадлалтай. Гэхдээ Мянганыхан юм уу эсвэл Икс үеийнхнээс эхлээд угаасаа дэлхий хавтгайраад явчихсан учраас нэлээн дөхөмцүү байж мэдэх юм шиг санагдлаа. Яахав дэлгэрүүлж унших сонирхолтой хүмүүс эх сурвалжаас нь орж харна биз.

Энэ бичсэнтэйгээ холбоод сонирхуулахад нэг нийтлэл дээр яг одоо Хонконгод өрнөж байгаа тэмцлийн утга учрыг тус хотын удирдлагын дээд түвшинд байгаа улс огт ойлгохгүй, сэтгэл нийлэхгүй харин ч гайхаад байгааг нь энэ үеийн ялгаагаар тайлбарласан байна билээ. Нийтлэлд өгүүлснээр бол удирдлагад байгаа нөхөд давалгааныхан бөгөөд тэмцэгчдийн гол цөмийнхөн нь мянганыхан буюу миллениалууд байгаа юм. Сонирхсон улс энэ талаар нэмж уншиж болно.

Википедиагийн энэ нийтлэл дээрээс хураангуйлан бантагнасан Цогоо
https://en.wikipedia.org/wiki/Generation

Зургийг өөрөө үйлдэв.

God save the queen

Английн шигшээгийн тоглолт үзэх гэж буй бололтой. Би нэг хэдэн фантай гаднаас орж ирэв. Нэг нь нэг тийм гудамжинд түрээд явдаг явуулын хотдог хийдэг шиг юм түрээд явж байна. Дээр нь бүүмбокс энэ тэр байрлуулсан. Нөхрийн нэрийг МD гэдэг гэнэ. Түрж байгаа юман дээр нь “Maybe D…” гээд нэрийг нь биччихсэн болохоор түүний нэрийг тэр гэж мэдээд байх шиг байгаа юм. Бүүмбоксоороо янз бүрийн чаантууд явуулаад л. Хүмүүс дагаж дуулж бариад л. Үзэгчдийн дундаас нэг нь нөхөр лүү хандаад асууж байна. Кокни аялгаар.

- Oi, MD! Mate, have you got the lineup?
- No, sorry, I don’t know the lineup.

Гээд ярилцаж байтал гэнэт God save the queen явж эхлэв ээ. Британийн төрийн дуулал болохоор цэнгэлдэх дүүрэн хүн дэрхийтэл босцгоогоод гараа элгэндээ бариад л дагаад дуулж өгч байна аа. Сонсоод байсан чинь үг нь нэг л биш ээ. “Our oil interests in Uzbekistan and Tajikistan are...”, “Лүли лүли лүли” гэхчлэн шааал далий үг тууж явах юм. Ийм үг баймааргүй юм гэж бодоод МD рүү хартал мань хүн тэнд татаж унаж байна. Би хүмүүст хэлэв.

- Хөөе, тануус худлаа юман дээр босоод байгаа юм биш үү?

Хүмүүс арай гэж нэг юм хуурамч төрийн дууллыг анзаарсан бололтой буцаад сууцгааж байна. Хөгжим ч дуугүй болов. Бүгд суудал руугаа буцаж байтал дахиад л God Dave the queen гээд эхэлж байна. Хажууд байсан ах хүү (түрүүн MD-гээс гарааны бүрэлдэхүүн асуугаад байсан) ахиад л өндөлзөөд босч ирж байх юм.

- Өө you’re hopelessly programmed, - гэж би түүнийг шоолж байна. Нөгөө муу МD л хүмүүсээр зугаацаад байсан хэрэг шүү дээ. Би бодов. “Энэ бараг дэлхийн хамгийн олон хүн оролцсон дөнгөлт болсон байх аа. Вэмбли чинь 90 мянган хүний суудалтай даа” гээд каадр хаагдаж байна.

бэлгийн тохуурхал

Оюу Толгойн хөдөлмөрийн аюулгүй байдал, эрүүл ахуйнхны зааварчилгаа дээр sexual harassment гэдэг үгийг "бэлгийн тохуурхал" гэж орчуулсан байна гээд тухайн үедээ хөхөрцгөөж байж билээ. Тохуурхаад байхдаа яахав дээ энэ тэр гээд. Гэхдээ л тэнд байгаа бүх ажилчид энэ талаар мэдээлэлтэй, болох болохгүйн заагийг ойлгочихсон л байдаг байсан. Манай улсын "захын хар овоохой" болсон Оюу Толгой уг нь энэ мэтээр ажилчдаа нийгмийн боловсрол, хотын соёлд сургаад явдаг. Одоо харин энэ боловсролыг улсын хэмжээгээр эзэмшүүлмээр байна аа. Үндсэн хуулийн цэцийнх нь хамаг том дарга ингээд айлын онгоцоор зүгээр нисч чадахгүй үйлчлэгчийг нь “тохуурхаад” яваа нь энэ талын боловсрол хэр түвшинд байгааг харуулж байгаа хэрэг. “МИАТ-ийн онгоцонд энэ явдал болсон бол...” гэсэн сэдэвтэй яриа ч бас зөндөө яваад амжсан. Өнөөх л хохирогчийг буруутгаж хэргийг намжаадаг явдал. Хөх бөгсгүй солонгос хүүхний юунд нь болж гэхчлэн асуудлыг дүйвүүлж гэмтнийг анхаарлаас зайлуулж байна. Манайхны дунд байдаг нэг муу зан бий. Шогийн мэдрэмж ухааныг илэрхийлдэг гэж ярьдгийг шууд утгаар нь ойлгодог болохоор юм болгоны инээдтэй талыг дөвийлгөж, өөрийн ухааныг харуулах дуртай. Уг нь ухаантай хүн бол хэдийд маазрах, хэдийд шүүмжлэхээ мэддэг байх ёстой юм л даа. Асуудал шийдэгдэх яагаа ч үгүй байхад маазарч, элдэв мийм хийж гаргасаар байгаад эрчийг нь алдуулж замхруулах явдал маш түгээмэл. Бараг албаар тэгээд байгаа ч юм болов уу гэж хардахаар. Харин энд яриад байгаа бэлгийн тохуурхлын асуудал бол тоглоом биш. Манай хуулинд уг нь бэлгийн дарамт, хүчингийн хэргийн тухай заалтууд байсан ч “Дараа нь Зөрчлийн тухай хуулинд оруулна” гэж тайлбарлаад хассаныхаа дараа нөгөө хуулиндаа оруулахаа “мартчихсан” гэж Мэргэн дүүгийн нэг постноос дээхэн уншиж байсан. Тэгэхээр энэ төрлийн асуудал манай улсын газар нутагт өрнөх юм бол шийдвэрлэх хуулийн зохицуулалт байхгүй болж таарах нь уу? Одоо энэ явдлаар дөрөө хийж энэ талын зохицуулалтуудаа цэгцэлж авмаар юм биш үү? Тэр чиглэлд тэмцэх хэрэгтэй юм шиг санагдах юм.

Дашрамд дурдахад нөхрийг одоо хүмүүс өмөөрөөд эхэлсэн байна билээ. Яг халуун дээр нь өмөөрвөл нөгөө хүндээ хортой тул хэд хоног харзнаж, “ухаантай” хүмүүсийн маазраагаар тайвшруулж байгаад алгуурхан ганц нэг хүнээр өмөөрүүлж эхэлдэг нэг тийм тактик аль дээрээс хойш л харагдаад байгаа даа. Уг нь ийм тактикийг нь сөргүүлээд л баймаар байгаа юм л даа.

Цаг урагшлуулах

“Налчига тайлан” гээд энэ нэг богино бичлэгүүдийг би үзэх их дуртай. Янз янзын юм ярьдаг. Марзан ч байна, заримдаа бодууштай ч байдаг. Өнөөдөр харсан энэ бол бас л марзан эд юм.

- Их Британичуудад маргааш цагаа урагшлуулах юм уу эсвэл хойшлуулах эсвэл ирэх Бямба гараг ч юм уу болгох хэрэгтэй хэмээн сануулжээ. Профессор Хэнри Брүбэйкер, мануус яагаад энэ толгой эргүүлсэн балай юмыг хийгээд байгаа юм бэ?

- Фэрмэрүүд. Тэднүүс харанхуйд тээгэлж унахаараа уурлаж барьдаг юм байх. Жирийн үеийнхээсээ хавьгүй илүү уурладаг гэнэ дээ.

- Тэгэхээр бид цаг хожиж байгаа гэсэн үг байх нь ээ. Яг юу болоод байгаа юм бэ? Бид цаг хожоод байна уу?

- Тийм, бас үгүй. Цаг гэж ер нь юм бэ, Сюзан? Уван цуван үргэлжилж буй үйл явдлын үргэлжлэл юм уу эсвэл Айнштайныхархуу ойлголтоор бол урьд өмнө болсон бүх зүйл, одоо хараахан болж амжаагүй явдлууд нэг дор зэрэг явж байгаа гэсэн үг юм уу?

- Наадах чинь ерөөсөө хэрэг болохгүй нь.

- Ммм, тэгвэл ингэ, өөрийгөө цаг хугацаанаас гадуур байна гэж төсөөл, мэдээж ингэж бодох юм бүр өөр асуултууд ургаад ирнэ л дээ. Би хүний хувьслын цор ганц цоо шинэ үе шат уу? Би бурхан тэнгэр юм уу? Тэгэхээр хүн төрөлхтөн энэ өчүүхэн хүн чанар гэгдэх зүйлстэйгээ өлмий доор минь бужигналдах шоргоолзны үүр ч юм уу? гэхчлэн олон асуултууд гарна.

- Гялайлаа, профессор оо. За хүмүүс ээ, маргааш ч юм уу эсвэл ирэх Бямбад ч юм уу хэзээ ч юм цагаа урагшлуулах эсвэл ухраахаа мартуузай.

БҮРГЭДИЙН УТСЫГ ЦЭНЭГЛЭЕ

Оросын эрдэмтэд бүргэдийн нүүдлийг судлахаар хэд хэдэн бүргэдийг байршил тэмдэглэсэн зурвас илгээх төхөөрөмжөөр тоноглоод тавьж л дээ. Нөхдийг үсрээд л Казахстан орно биз гэж бодож байтал Мин гэж нэг далжийсан нөхөр цаашаа давраад тэндээсээ Иран руу гараад шидчихэж. Уг нь Казахстанаас Орос руу нэг зурвас нь 15 рубль байдаг юм байна. (Төгрөгөөр бодвол 635.85) Гэтэл Иранаас бол 49 рубль буюу 2077.11 төгрөгөөр нэг зурвас илгээдэг гэнэ. Хамаг төсвийг нь дангаараа цохиод барахгүй дээр нь нэмээд өрөнд оруулж орхиж л дээ. Аргаа барсан эрдэмтэд олон нийтээс тусламж хүсч сан бүрдүүлээд 100 мянга гаруй рубль босгосон байна. Тэдний бүтэлгүй явдлыг Оросын гар утасны оператор Мегафон олж мэдээд цуглуулсан мөнгөөр нь өрийг хаагаад, цаашдаа тусгай тариф санал болгож тусласан гэнэ.

Эх сурвалж: https://www.bbc.com/news/world-europe-50180781

УУЧЛААРАЙ ГЭХ Л ХАМГААС ХЭЦҮҮ МЭТ

Өчигдөр тохиосон ааш муутуудын өдрөөр хүн уурлуулсан хүн байгаа бол энэ дууг санал болгоё оо.

УУЧЛААРАЙ ГЭХ Л ХАМГААС ХЭЦҮҮ МЭТ

Чамаар дурлуулъя гэвэл яах ёстой вэ
Чиний анхааралд яавал би орох вэ
Аянгад ниргүүлбэл яах бол
Аяа, сэрээд хартал чи үгүй бол би яана вэ?

Чиний хүсэлд яавал би орох вэ
Чихэнд чинь яавал сонсогдох бол
Хамаг бүхэн дууссан гэвэл юугаа хэлэх вэ?
Хамгийн хэцүү юм уучлал гуйх л байна.

Уйтай юм аа, гунигтай юм
Үнэхээр гунигтай явдал аа
Улам бүр ужигран, бүдгэрсээр
Уйтай, гунигтай
Уулзаад ярилцаж болохгүй гэж үү?
Өө харуусан бодоход минь
Уучлаарай гэх л хамгаас хэцүү санагдана.

Хүүхэд бид хоёр

Хүүхэд бид хоёр

- Ээж таны утасны рингийг далий наачихсан байна.
- Угаасаа минийх дээр туршилт хийсэн л дээ.
- Таныг их дээрэлхэх юм аа.
- Өөр хэнийгээ ч дээрэлхэх вэ дээ.
- Ийм сайхан нөхөртэй азтай юм аа. Би тан шиг, эхнэрээ мартдаггүй нөхөртэй болно оо.
- Над шиг нөхөр олдохгүй л дээ.
- Олдож л таарна. Та зүгээр дуугүй хараад сууж бай.

Юу юугүй нөхөр сүүдэр яриад унах юм. Ингээд л эхэлдэг юм байж дээ.
#ЭнэрлэнгийнЯриа

Зүүд...

Өчигдөр шөнө зүүдэлж байна аа. Нэг нөхөртэй чулуугаар байлдаж байх юм. Миний цэцэн мэргэн гэж хэлэх юм биш. Газраас чулуу аваад л шидэх юм. Чулуу нь замдаа байгаа хаалга, цонхны сиймхий чөлөөгөөр сүнгэнэтэл нисч очоод л нөгөө нөхрийн цохон дээр буух. Тойрч гүйлдээд л шидээд л. Нөгөөх сүүлдээ зугтаж нуугдах оролдлого хийж эхэлж байна. Бараа нь харагдахгүй байсан ч хаана байгааг нь баримжаалж байгаад л чулуугаа хөөргөхөөр яая аа гээд л нөгөө муу маань орилно. Миний онгироо хөөрүү гэж арай дэндүү, зүгээр л газраас атгаж аваад л шидээд, давшаад явах юм. Тэгээд нэг суун тусаад газраас чулуу аваад шидлээ гэсэн чинь бөөн пэрц, карри атгаад цацчихав. Агаарт нунтаг халуу ногоо пургиад, хамар ам руу орж хахаж цацаад балрахыг шахаад дараагийн зүүд рүүгээ орсон доо.

Эндээс сургамж болох зүйл юу вэ хэмээвээс, онгирч болохгүй юм байна. Чулуу шидмээр байгаа бол чулуугаа л шидүүштэй. Гар хөл доорхоо сайн харж бай.

Өчигдөр харих замдаа "Indian curry" гэсэн гунзаны хажуугаар явж өнгөрснөөс болов уу хэмээн бодож байна. "Монгол хорхог" гэсэн газрын хажуугаар өнгөрсөн бол халуун чулуу шидэж байж шүү дээ.

I HOPE MY DEATH MAKES MORE CENTS THAN MY LIFE

Жокэрын тэмдэглэлдээ бичсэн энэ өгүүлбэр дэлгэцнээ хоёр гурван ч удаа гардаг шиг санагдана. Яг энэ утгаар нь харвал “Миний үхэл амьдралаас минь илүү мөнгө хийгээсэй гэж найдна” гэсэн утга илэрхийлж байгаа. Гэхдээ зөв бичих дүрмээр өвчилсөн миний хувьд энэ өгүүлбэр арай өөр утгатай байж болох юм гэж бодогдоод болохгүй байгаа юм. Хошин үзүүлбэр үзээд олны дунд ганцаараа тэс хөндлөн инээж суухдаа мань хүн дэвтэртээ нэг өгүүлбэр тэмдэглэдэг. Сексийн тухай хошигнол үргэлж амжилттай байдаг гэсэн утгатай юм бичихдээ “alwase” гэж бичсэн нь нүдэнд тороход зөв бичих дүрэм мэддэггүй зүгээр л сонссоноороо, дуудлагаар нь биччихдэг хүмүүс олон байдгийн нэг юм болов уу гэж бодоод өнгөрсөн. Тэгээд киноны төгсгөл хэсэгт нөхрийн хийхээр товлосон зэвүүн killing joke нь яг энэ өгүүлбэртэй уялдмаар бодогдоод болдоггүй. Миний бодлоор "Сэтгэцийн өвчтэй ганцаардмал хүнийг нийгмээрээ гадуурхаж, хог новш шиг үзвэл юу болох вэ? Хүртэх ёстойгоо л хүртэнэ!" гэж хэлэхээсээ өмнө “I HOPE MY DEATH MAKES MORE SENSE THAN MY LIFE” гэж хэлэхээр төлөвлөсөн байсан байх. Энэ тохиолдолд өмнө хэлсэн мөнгө төгрөгтэй холбоотой утга алга болж “Миний үхэл амьдралаас минь илүү утгатай байгаасай” гэсэн санаа илэрхийлнэ. Хүртэх ёстойг нь хүртээхгүй харин өөрийнхөө үхлээр нийгэмд дохио өгөхийг хүсч байж уу дээ? Даан ч мань хөтлөгчийн хандлага Артурын санааг хувиргачихсан. Уг нь нэлээн хүлцэнгүй маягтай, үхэхийнхээ өмнө хүчтэй цоролзон шатаж дуусах тайз болгохоор энэ нэвтрүүлгийг сонгочихсон орж ирсэн боловч яг нэвтрүүлгийн явцад санаагаа өөрчилж кинон дээрх үр дүнд хүргэдэг.

Киногоо үзэж дуусахад энэ тухай бодол сэтгэлийн мухарт эргэлдээд л байлаа. Сэтгэл гутралд орсон, нийгмээс ангид байна гэж өөртөө гутарсан хүмүүст чин үнэн сэтгэлийн дэм дутдаг бололтой. Ганцаараа байна гэдэг ганцаардахын нэр биш гэдэг шиг олонтойгоо байлаа гээд сэтгэл гутралгүй гэсэн үг бас биш болой. Бидний сайн мэдэх Чэстэр Бэннингтон, Робин Виллиамс зэрэг эрчүүд сэтгэл гутралаа барьж дийлэлгүй амиа егүүтгэсэн нь үүний нотолгоо ч байж болно. Сэтгэлийн дэм гэх юмны сүүдэр ч байхгүй болсон Артур шиг улсын өмнө үнэндээ кинонд гардагтай ижил хоёр төрлийн хоёр сонголт л тулгардаг гэнэ. Саяхан болоод өнгөрсөн “Дэлхийн сэтгэцийн эрүүл мэндийн өдөр”-ийн хүрээнд гаргасан мэдээллээс харвал дэлхий дээр 40 секунд тутам нэг хүн амиа егүүтгэж байна гэх. Сэтгэл гутралдаа дотроосоо идэгдэж байсан ч гаднаа ил харуулалгүй кинонд гардаг шиг “жаргалтай царайлж” (put on a happy face) явсаар эцэстээ тэвчээрийн хязгаарт тулж буцах тасалбараа эрт захиалан одсон байна. “Эр хүн” байхын нэг сул тал гэх үү? Сэтгэцийн эрүүл мэндийн талаар ингээд мэдүүлж байгаа нь сайн боловч мэдүүлээд зогсохгүй бас сэргийлэх арга хэмжээ авах хэмжээний сэтгэл зүйг хүн ардад суулгамаар санагдаг болсон. Дотно найз нөхдийнхөө ааш аягт анзааргатай байж, элдэв бичвэрүүдийг нь анхаарч баймаар санагддаг юм. Санаа зовоосон зүйлс хуваалцаад, бичээд эхэлбэл тандаж үзэхэд илүүдэхгүй гэж бодоод ганц хоёр хүнд чат бичиж байсан тохиолдол бий. Яахав зүгээр л эморч байсан байж болох ч “тэгэхэд бичсэнсэн бол?” гэж өөрөөсөө асууж байснаас хамаагүй дээр л дээ.

Киноноос үүдэн амьдралын чухал асуудлаар ийнхүү хэсэг бодолхийлсэн түүх оршвай. (Одоо Жокэрын талаар ахиж бичихгүй ээ)

Цогоо аут.
2019.10.16

Зургийн эх сурвалж: https://www.thelivemirror.com/joaquin-phoenix-joker-quotes/

КИНО ЯРЬЯ - ЖОКЭР

Анхаар: Яг үйл явдлыг нь ярихгүйг хичээсэн ч гэсэн агуулгын хувьд споилер байж болохуйц юмс байгаа тул киногоо үзээгүй улс үзсэнийхээ дараа уншина уу.

Удтал тэвчин хүлээсэн Жокэроо өчигдөр үзэж, сэтгэлийн цэнгэл эдлэв. Ер нь ингэж үзвэрийн турш жаргаж суусан кино ховор талдаа хамгийн сүүлд гэвэл Галзуу Максын Хилэнт замыг үзэж гарч ирэхдээ нэг тийм сэтгэгдэлтэй байсан санагдана. Дуу, дүрсийн хувьд бол үнэхээр чих болоод нүд баясгахаар. Жокэрын сууц, байгаа орчин, явж байгаа газрууд нь үргэлж нэг тийм бараан, давчуу харагдаж байсан нь дотоод сэтгэлийнх нь байгаа байдлыг харуулах гэснийх байх гэж бодож суулаа.

Үзэж байхдаа түүний мөнхий дайсан Бэтмэнийг өөрийн эрхгүй бодож байв. Готам хотын байгаа байдал, хүн ардын бухимдал гээд ижил хөрснөөс эсрэг тэсрэгийн хоёр туйл мэндэлж дээ. Нэг нь энэ холион бантан дундаас итгэл найдварын гэрэл болон тодорч, сүүдэрт бугшсан муу муухайг үлдэн хөөхөөр тэмцдэг бол нөгөөх нь харин харанхуйд гэтэн мярайх хилэнт бодлууд, адын хүсэлд тэвчээрийн хязгаараас даван гарах хүч олгодог. Нолан Харанхуйн хөлөг баатар гурамсан бүтээлд Брюс Вэйн хэлдэг. “Би айдсын бэлэг тэмдэг болж, гэмт хэрэгтнүүдийн зүрхэнд айдас хураана” гэж. Харин хорвоогийн шударга бус үйлдлүүд, баян хоосны ялгаа, өдөр тутам нухчин дарлах амьдралын хүнд хүчирт туйлдан шантарсан улсын хувьд Жокэрын үйлдэл өвсөнд хаясан шүдэнз шиг л нөлөө үзүүлж байгаа юм. Эгэл ардын уур хилэнгийн бэлэг тэмдэг гэж би дотроо бодсон. “Хуульгүй байсансан бол алаад хаячих юмсан” гэж дотроо зэвүүцэн боддог бүхнийг чинь хэн нэгэн хүн гарч ирээд хийгээд эхэлбэл яах вэ?

"What do you get when you cross a mentally ill loner with a society that abandons him and treats him like trash? You get what you f**kin' deserve!"

(Сэтгэцийн өвчтэй ганцаардмал хүнийг нийгмээрээ гадуурхаж, хог новш шиг үзвэл юу болох вэ? Хүртэх ёстойгоо л хүртэнэ!)

ДиСигийн баатруудтай киноноос шал ангид байх зориулалттай кино гэдгийг мэдэж байсан ч гэсэн нэг тийм хөнгөн харуусал бас төрөөд амжсан. Гэхдээ яг ийм уур амьсгалтайгаар хийнэ гэвэл Бэтмэн, Сүисаид скваад хоёроос бусад нь гомбоо болох байх л даа.

Ирланд хүн

Тал нь сайн өдрийн мишээл бэлэглэе ээ. Өчигдрийн жаргалдаа алжаасан улс бага шартаасай!

Уушийн газрын лангуунд хоёр эр зэргэлдээ сууж байв. Нэг нь нөгөөх рүүгээ хандан:

- Өршөөгөөрэй, таныг ирланд хүн юм гэдгийг анзаарахгүй байж чадсангүй, - гэхэд цаадах нь маш бахархалтайгаар:

- Тийм ээ, би Ирланд хүн, - гэж хариулав.

- Би ч бас Ирланд хүн. Та аль хавийнх билээ?

- Би Дублиных ээ.

- Би бас Дублиных шүү дээ.

- Пээ, Ариун гэгээн Мэри эхийн ачлал минь гэж, Дублины аль хэсэг билээ?

- Жижигхээн сайхан газар байдаг юм. Хуучин хотын төв байсан МакКлири гудамжинд амьдарч байлаа даа.

- Күэ ийм заяа тавилан гэж байх уу даа, таминь ээ! Би ч бас! Би ч бас! Та аль сургуульд явж байсан бэ?

- Мэдээж Гэгээн Мэригийн сургуульд байлгүй яах вэ, - гэхэд өнөөхийнх нь царай аз жаргалаар гэрэлтээд ирвэй.

- Хүүе тийм үү? Хэдэн оны төгсөлт вэ?

- За байз, 1964 оны төгсөлт юм байна.

- Тэнгэр бурхан та бид хоёрыг дээрээс тольдон ивээж байх бололтой. Ингээд нэг дор сууж таарах гэж бас байдаг аа? Би ч бас 1964 оны төгсөлт шүү дээ.

Яг энэ үеэр Вики гаднаас орж ирээд лангуун дээр очиж уух юм захиалав. Бармэн захиалгыг нь өгөнгөө:

- Өнөөдөр ч урт өдөр болох нь дээ.

- Юу болоо вэ, Брайан?

- Мөрфигийн ихрүүд ахиад л тасарчихаж.

Kashmir - Led Zeppelin

Өө дөрвөн зүгийн салхины эцэг мину
Босгож өргөсөн дарвуулыг минь дүүргээч
Өргөн далай, цаг хугацаагаар орчсу
Биеэ нууж, араа бодолгүй, айдсаан залаад...

Oh, father of the four winds,
Fill my sails, across the sea of years
With no provision but an open face,
Along the straits of fear Ohh.

Лэд Зэппэлин, Пинк Флоид, Даир Стрэйтс (яахав сүүлийнх нь миний хувийн таашаал л даа) гээд жагсаагаад байвал энэ дэлхийн рокийн өндөр тэнгэрүүдийн суу билгийг гайхаад барахгүй юм аа. Хожуу үеийнхнийг нь ярьж ч эхлээгүй байна шүү дээ. Саяхан үзсэн Битлзийн ковэр кинон дээрх шиг үйл явдал болоод энэ хэдийг санах хүнгүй болчихвол дэлхий ямар уйтай байх бол?

Хөлдүүс

Зурагтаар Хөлдүүс гарч байна. Анна гүнж, Кристоф хоёр уулын уруу доошоо гулган унав. Кристофыг ирмэг дээр тэмтчиж байхад нь оосортой уулчны алх нисэж ирээд л... Атаман тэгтэл урдахаа нэг шимснээ наашаа хараад өгүүлрүүн:

- Хэрвээ Анна алхаа жаахан цаашаа шидсэн бол Кристофыг алах нь байна шүү дээ.

 #ЭнэрлэнгийнЯриа

Грета Түнбэрг

Би бол энэ охиныг дэмждэг. НҮБ-ын хурал дээр ярихдаа нэлээн ширүүн өнгөтэй ярьснаас болж сэтгэцийн эмгэгтэй гэж яриад эхлэх шиг боллоо. Аспэргэрийн синдромтой. Аутизмын нэг хөнгөвтөр хэлбэр л дээ. Сэтгэцийн эмгэг бол биш. Хүмүүстэй харилцах, ярихдаа бага зэргийн хүндрэл байх нь бий гэхдээ бүр тийм "Борооны хүн" шиг биш.

Уг нь бол дэлхийн цаг уурын өөрчлөлт маш ноцтой түвшинд хүрчихсэн нь үнэн шүү дээ. Парисын хэлэлцээрийн хүрээнд хүлээсэн үүргээ гүйцэтгэхгүй байна гэж удирдагчдаас хариуцлага нэхэж байгаа хэрэг л дээ. Бусад ярилцлагуудыг нь үзээрэй. Зөв зүгээр ярьдаг. Цаг уурын өөрчлөлтийн хэр бодитой, хэр уршигтай түвшинд ирснийг харуулсан маш олон судалгаа, баримтууд байгаа. Грета бол "эрдэмтэдтэй ярилцаж гарц шийдлийг нь сонсооч ээ" гэж уриалж, энэ талаар хүмүүст мэдүүлэх гээд л байгаа юм. Үнэхээр ингэж хэлэхээс аргагүй байдалд байгаа учраас энэ хүүхэд ингэж ширүүн загнаад байгаач ойлгооч. Манайхаар бол "Улаанбаатарын агаарын бохирдлын түвшин үхлийн гамшиг тарихаар байдалд ирлээ. Ухаараач эрхэм гишүүд ээ" гэж хашгараад л байгаа хүүхэд шүү дээ.

Ярьж байгаа асуудалд нь анхаарал тавихгүй, асуудал дэвшүүлсэн хүнийг харлуулдаг зан муухай шүү, нөхөд өө.

Грета Түнбэрг Нью Йоркод

Грета Түнбэрг саяхан Нью-Йорк явж НҮБ-ын цаг уурын талаарх арга хэмжээн дээр дэлхийн удирдагчдад хандаж үг хэлсэн билээ. Нэлээн ширүүн хэлсэн. “Та нар яаж чадаж байна аа?” гэж ирээд л.

Америкт очихдоо мань хүн Тревор Ноагийн нэвтрүүлгээр зочилсон юм байна. Сонирхолтой ярилцлага болжээ. Нөхөр Европоос Нью Йорк руу явахдаа агаарын тээвэр ашиглалгүй усан тээврээр явж очсон юм байна. Ер нь анх цаг уурын өөрчлөлтийн талаар санаа зовж эхлэхдээ л агаарын тээврийн хүлэмжийн хийд учруулж байгаа хохирлыг эсэргүүцэж галт тэрэг гэх мэт хохирол багатай тээврийн хэрэгслүүдийг ашигладаг болсон гэж байсан л даа.

Америк болон эх нутгийнх нь хүмүүсийн хамгийн том ялгаа юу байгаа тухай хариулахдаа “Америк хүмүүс цаг уурын өөрчлөлтөд итгэх үгүй тухай ярилцаж байна. Харин миний ирсэн газрын хүмүүс цаг уурын өөрчлөлтийг факт гэж мэддэг” гэжээ. НҮБ-ын арга хэмжээн дээр Доналд Трампыг харж байгаа царай нь бас л сүрхий байдаг шүү. хаха

Хүүхдээрээ тоглов

Бямбын орой гээд гурвуулаа кино үзээд хэвтэж байв. “The Sun is also a Star” гээд кино. Би асуулаа:

- Түрүүн аав нь бачуураад "Хаана байна" гэж залгаад байснаа яагаад одоо больчихов?

Гэргий:

- Харин тийм. Чимээгүй болчхын. Чи залгаад асуугаач, - гэхээр нь би утсаа аваад дугаар оруулан залгаж эхлэв.

Энэ зуур хүүхэд киногоо орхиод бид хоёрыг нэлээн гайхсан байртай харж байна.

- Аав хаашаа залгаад байгаан? - гэхэд нь гэргий хариулруун:

- Аав руу нь л ярьж байшт. Яагаад чимээгүй болчив гээд.

- Гэхдээ ямар дугаараар ярихын?

- Өө тэгээд л ярина шүү дээ, - гэж хариулсны дараа л өөрөөр нь тоглоод байгааг мэдэж бид хоёртой нэгийгээ үзэхээр босч ирсэн бөлгөө.

#ЭнэрлэнгийнЯриа

Эрик Кантона ийн өгүүлэв

УЕФА-гийн ерөнхийлөгчийн шагнал гардахдаа Юнайтедын домогт франц тоглогч Эрик Кантона ийн өгүүлэв. Лир вангаас эш татаж ирээд л сүртэй чаасан даа. Сонсоод бантагнахаас өөр аргагүй болов.

- Та юу бодож байна вэ?
- Дэггүй хөвүүд ялаа нядлах мэт бурхдын хувьд бид зугаа төдий ажгуу. Их удахгүй шинжлэх ухааны ачаад бид эсийн хөгшрөхийг удаашруулж чаддаг болоод зогсохгүй, шинжлэх ухаанаар эсийг тодорхой төлөвт барьж чаддаг болно. Тэр үед бид үхэшгүй болно. Гэхдээ гэнэтийн осол, гэмт хэрэг, дайн тулаан л биднийг алдаг хэвээрээ байна. Харамсалтай нь гэмт хэрэг, дайн тулаан улам өснө. Би хөлбөмбөгт хайртай. Баярлалаа.

Nostalgia

Халх голын дайны ой болж байгаа энэ цаг үед "Ахмад дайчин" нагац ааваа дурсан сууна даа. 1945 оны чөлөөлөх дайнд оролцохоор баруун хязгаараас дорно зүг хийсэн Монгол Ардын Хувьсгалт Цэргийн 6 дугаар морьт дивизийн морин марш болбоос Чингис хааны үеэс хойшх монгол цэргийн хамгийн том хэмжээний морин марш байсан гэж ярьдаг байж билээ. Яг тулаанд бол оролцож амжаагүй л гэдэг юм. "Байлдах гээд явсаар байгаад арай хийж очтол дайн дуусчихсан" гээд инээж байсансан. Хихихи гээд их доогтой инээдэг нь их хөгжилтэй санагддаг байж билээ. Яг тулаанд оролцоогүй болохоор тэгсэн үү анхандаа "Ахмад дайчин" өгөөгүй байж байгаад нэлээн сүүлд өгсөн. "Байлдаагүй хүнд өгдөг нь яаж байгаам бол" гээд инээж байсан юмдаг. Шархадны чиглэлд өвөөгөөс гадна хоёр ч бил үү ахмад дайчин явдаг. Тэгээд нэг нь харагдахаа байчихсан чинь "Хөөрхий үхчихсэн юм болов уу даа" гээд үгүйлэнгүй ярьж байсан.

Мануусыг нэлээн том болсон хойно том нагац ахыг "Ахмад дайчин" гэсэн медалиар шагнадаг юм. Уг нь ч хөөрхий насаараа цэргийн байгууллагад ажиллаж, ангийн захирагч хүртэл хийж байсан хурандаа цолтой том хүн л дээ. Өвөө гуай шоолоод байгаа юм. "Чөлөөлөх дайны үеэр сураг ч үгүй байсан хүн шүү дээ" гээд л хихихи инээх. Нагац аав минь гэж их шооч хүн байлаа даа. Ер нь хоёр өвөө маань хоёулаа л сүрхий шооч хүн байсан юм байна шүү, одоо ингээд бодоход. Хөгшин аав гэхэд залуудаа хэдэн найзтайгаа нийлээд нэг нөхрөө барьж аваад морин дээр нь буруу харуулж мордуулж ганзагаар нь даруулаад, гарыг нь ард нь хүлэнгүүтээ ташуурдчихаж байсан гэдэг юм. Нөгөөх нь зайлуул хэр удаж байж гэртээ харьсан юм байгаам бүү мэд. Юу бодогдож байсан бол доо гэхээс л инээд хүрээд байдаг. Эр улсын тоглоом хатуу гэдэг л энэ байх даа. Хүн дамшиглаж, шоолох дуртай зан маань энэ хоёр хүнээс л угшилтай бололтой гэж.

Bishop Briggs - "River"

Бишоп Бриггс гэж дуучны энэ их хөөрхөн дуу юм. Саяхнаас хальт сонсож үзэв. 

Дахилт нь:

Shut your mouth, baby stand and deliver
Holy hands, oh they make me a sinner
Like a river, like a river
Shut your mouth and run me like a river

Choke this love till the veins start to shiver
One last breath till the tears start to wither
Like a river, like a river
Shut your mouth and run me like a river

Монголчилбоос:

бүү чалч, хонгор минь
босч зогсоод, болго
ариухан гараараа намайг
аяа, нүгэлтэн болгоод орхи
олныг эс өгүүлэн намайг
урсгаад орхи, яг л гол мэт

энэ дурлалыг базаж атгаад
эс ширхэгийг нь чивчиртэл боогооч
энэ нулимс эгштэл
эцсийн амьсгал сарнитал
олныг эс өгүүлэн намайг
урсгаад орхи, яг л гол мэт

twenty one pilots - Stressed Out

Аймаар том болохоор
Айдас бүхэн ширгэнэ гэсэн
Би гэтэл гөлгөнөсөн хэвээр
Бусдын бодлыг сонссон хэвээр

Бүрзгэр царайт гэж намайг дууддаг
Бусдаас би хараат явдаг
Бүрзгэр царайт гэж намайг дууддаг
Бусдаас би хараат явдаг

Ухрааж болдогсон ч болоосой цагийг
Эртний сайхан үе руу буцаагаад
Унттал минь ээж дуу аялаад л
Бухимдаад сууж байна гэтэл би ингээд

За нөхдөд шинэ жилийн мэнд хүргэе ээ!

Мануусын шинэ жил жил бүрийн 8 дугаар сард эхлээд хойд оных нь 5 дугаар сард дуусдаг бөлгөө. Шинэ оны мэндийг дэвшүүлээд урд жилүүдэд Арсеналын олон сайхан тоглогч нарын хийж байсан гайхамшигтай сайхан гоолуудаар нүд, сэтгэлээ баясгана уу хэмээн энэ бичлэгийг таны таалалд өргөж байна аа.

3:53 минутаас эхэлж байгаа хэсгийг эрхэм дүү Хиандр Овогт Батбаярын Нямхишигт зориулсугай.

The Wallflowers - One Headlight

Дуртай дуунуудынхаа нэгийнх нь гоё бадгийг монголчлох гэж оролдов. Сайхан дуу шүү.

Хөгцөрч муудсан энэ газар
Хэмхэрч бутарсан хуучин тэрэг шиг
Хөдөлгөж асаах юу ч үгүй
Хямд дарс, тамхи ханхлуулсан
Хөсрийн энэ газар үргэлж л хөглөрүү
Хааяа шатаачихмаар ч юм шиг санагдаад.
Цаг үргэлж ганцаардсаар, би,
Би биш ч юм шиг
Өөрчлөгдөж гавьсан юм үгүй ч
Өмнөхөөсөө тэс ондоо, би.
Үрэгдэн буй хүсэл мөрөөдлийн
Хана хэрэм дунд хаа нэгтээ
Үхлийн тухай би бодно
Хороож барна, намайг.

Хөөе, хөөе, хөөе
Жаахан ч атугай оролдоод үзээч
Үүрдийн юм гэж үгүй сэн
Дутуу гацуугаас дээр юм
Хаа нэгтээ байж л таараа
Үнсгэлжин бид хоёр хамтдаа
Баглаж бүгдийг нь нийлүүлээд
Гэрээ зориод явна
Ганц гэрлээ асаагаад.

Жорлонгийн тухай

Орцонд, лифтэнд яадгаараа дуудуулан үйлээ үзэж байгаа нөхдийн тухай постуудыг хөндлөнгөөс "Болж муу хогнууд, хүртэх ёстойгоо хүртэж байгаа нь тэр" гэж муулан унших зуур бас өөр нэгэн бодол төрснийг ийнхүү сийрүүлье ээ.

Улсын ярилцах нь энэ Солонгос улс хичнээн ч жилийн өмнө юмб дээ бас л баас шээсэндээ хутгалдсан байсан юм гэнэ билээ. Гудамж талбай, булан тохойгоор нь өтгөн шингэн дүүрсэн юм байх. Асуудлыг бол амархан л шийдсэн юм билээ. Нэгдүгээр давхрын албан байгууллагуудын жорлонг нийтэд нээлттэй байлгахыг шаардсан юм байна. Хэн ч орж ирээд "жорлон хаана байна" гэхэд шууд л тэнд гээд зааж өгөөд оруулах ёстой. Оруулахгүй гэж татгалзсан газрыг шургаад торгуулж болдог ч гэл үү дээ. Одоо бол гудамжинд нус цэр л гэхээс биш өтгөн шингэн бол харагдахгүй шүү.

Харьцуулан бодоход манай Монголд нэгдүгээр давхрын хамаг байгууллагуудын жорлон тас хаалттай. Яахав ахыг орцонд баасныг өмөөрөх гэсэнгүй л дээ. Зүгээр л цаад шалтгааныг нь л өнгөцхөн бодоод л. Байгаа газрынхаа сайн сайхныг нь Монголдоо буулгах юмсан гэж хааяа боддымөө.

Rag'n'Bone Man - Skin

Ер нь л сонсох бүр улам дотогшилдог сайхан дуу юм аа.

Тэр чимээг сонсох үед
Туурга хана нурж эхлэхэд
Чамайг би бодож байлаа
Чиний тухай

Хөдөрсөн арьс минь хөгширч
Хөрсөн амьсгал минь гүйцэх цагт
Чамайг л би бодох болно
Чиний тухай

Рутгер Хауэр төрлөө арилжжээ

Рутгер Хауэр төрлөө арилжжээ. 1982 оны БлэйдРаннерын төгсгөлийн энэ хэсгээр л төсөөлөгдөөд байдаг юм. Сөрөг голдуу дүрээр л үлдэж дээ.

"Хүмүүс та нарын итгэж ч чадахгүй олон зүйлсийг би үзсэн. Довтлох хөлгүүд Орионы мөргөцгийн тэрүүхэнд дүрэлзтэл шатаж байлаа. Таннхаузерийн хаалганы тэрүүхэнтэй түнэр харанхуйд с-цацраг гялалзаж байхыг ч би харсан. Тэр бүх агшнууд цаг хугацаанд үрэгдэж одно. Яг л бороонд урсах нулимс шиг. Үхэх цаг боллоо."

ХАЛАМЖТАЙ НӨХӨР

Олон арван жил хамтдаа сайхан амьдарсан эхнэр нөхөр хоёр байж гэнэ ээ. Нөхөр нь ойрноос гэргийгээ урьдынх шигээ сайн сонсохгүй байна уу даа гэж бодох болж. Сонсголыг нь дэмнэх эмчилгээ ч юм уу хэрэг болох вий гэж санаа зововч яг хэлэх дээрээ тулмагц яахаа мэдсэнгүй. Ингээд тэднийхнийг үздэг эмч дээр очоод зөвлөгөө хүсчээ. Санаа нь зовсон нөхөрт эмч их энгийн арга зааж өгөв. Гэргийгээсээ холхон зогсож байгаад энгийн яриандаа ярьдаг шигээ чангаар юм хэлээд үз, сонсож байна уу үгүй юу. Сонсохгүй байвал жаахан дөхөж байгаад ахиад нэг хэлээд үз. Тэгээд сонсохгүй бол багахан дөхөөд гэхчлэн үзээд их ойртоод байвал сонсголын төхөөрөмж хэрэгтэй болсон гэж үзнэ хэмээжээ.

Маргаадар нь нөхөр гэргийгээ галын өрөөнд хоол хийж байхыг нь хараад эмчийн зөвлөгөөг хэрэгжүүлж үзэхээр шийдлээ. Холхон зогсож байгаад:

- Хонгор минь ээ, оройн хоолонд юу байгаа билээ? – гэж асуув. Хариу алга. Ахиад жаахан ойртоод:
- Хонгор минь ээ, оройн хоолонд юу байгаа билээ? – гэлээ. Бас л чимээгүй. Энэ мэтээр жаахан дөхөх болгондоо асуух боловч гэргий нь ерөөсөө хариу дугарсангүй. Нөхрийн сэтгэл үймэрч гүйцэв. Хөөрхий гэргийнх нь сонсгол үнэхээр муудсан бололтой. Яг ард нь алхаж очоод:
- Хонгор минь дээ, оройн хоолонд юу хийж байна даа? – хэмээн аядуухан асуувал, эхнэр нь ихэд бухимдсан өнгөөр:

- Тав дахь удаагаа хариулъя, ТАХИА мэдэв үү, тахиа. – хэмээн загнажээ.

Бусдыг асуудалтай гэж бодоод шийдэл хайж байтал өөрөө асуудал байх нь бас бий шүү. Сайн бодоорой л гэмээр байна даа.

Бантагнасан: Цогоо
2019.07.19

Эх сурвалж: https://alltimeshortstories.com/concerned-husband-funny/

Зургийн эх сурвалж: https://www.stickers-factory.com/angry-chicken-stickers-sticker-13052.html

ТАВТАЙ НОЙРСООРОЙ, САР АА

Хаалганд хадаас
Хаяанд шил
Шалаар тараасан
Шовх зүү, бас
Асаалттай зурагт
Би чиний эзгүйд
Буу агсан унтдаг.
Орны дэргэд ирт мэс
Атгасан гарт минь харилцуур утас
Шалан дээр нохойгоо хэвтүүлж
Тавиур дээр мөнгө зэхээстэй.
Цор ганцаар ахуйд зүүд хүртэл ирэхгүй
Зовж байна би, тэвчих арга алга.

Яалтай ч билээ би, ердөө л жаахан охин
Яах билээ, гэрэл бөхөж харанхуй нөмрөхөд,
Гэнэт сэвших салхи, гиншиж эхлэв үү
Гэр лүү минь дагасан тэр хүн гадаа ирэв үү.

Сар минь, амгалан нойрсооч,
Нарыг би одоо хүснэм
Яг өдийд л мандахгүй бол
Яалт ч үгүй би өнгөрчээ.
Сарыг бушуухан эс үдвээс
Саатах юмгүй цаг минь дуусаа.

Усан санд аварга загас
Урдах модонд чөтгөр шуламс
Гаж донтой хөршийн өвгөн
Ганихарч намайг байнга ажина.
Хөлийн чимээ хонгилд дугарах шиг
Орны хөндийд юу ч юм байх шиг
Гадаах бут руу гүйгээд орчихов уу
Цонхны цаадах тавцан дээр
Цомцойгоод сууж байна том хар хэрээ
Ханын цаанаас хэн нэгний
Хумсаараа маажих зэвүүн чимээ

Яалтай ч билээ би, ердөө л жаахан охин
Яах билээ, гэрэл бөхөж харанхуй нөмрөхөд,
Гэнэт сэвших салхи, гиншиж эхлэв үү
Гэр лүү минь дагасан тэр хүн гадаа ирэв үү.

Сар минь, амгалан нойрсооч,
Нарыг би одоо хүснэм
Яг өдийд л мандахгүй бол
Яалт ч үгүй би өнгөрчээ.
Сарыг бушуухан эс үдвээс
Саатах юмгүй цаг минь дуусаа.

Тэртээ дээр гарсан чи минь
Танхил намайгаа яаж аврах вэ?
Тийшээ намайг аваачхаар
Түнэр харанхуй айсуй
Хомхой амаа ангайсаар
Ор луу минь зүтгэж
Нүүрийг минь үнсэвч
Гарыг минь иднэ.

Яалтай ч билээ би, ердөө л жаахан охин
Яах билээ, гэрэл бөхөж харанхуй нөмрөхөд,
Гэнэт сэвших салхи, гиншиж эхлэв үү
Гэр лүү минь дагасан тэр хүн гадаа ирэв үү.

Сар минь, амгалан нойрсооч,
Нарыг би одоо хүснэм
Яг өдийд л мандахгүй бол
Яалт ч үгүй би өнгөрчээ.
Сарыг бушуухан эс үдвээс
Саатах юмгүй цаг минь дуусаа.

Сарыг бушуухан эс үдвээс
Саатах юмгүй цаг минь дуусаа.
Сарыг бушуухан эс үдвээс
Саатах юмгүй цаг минь дуусаа.

Би ер нь үгэнд их дуртай...

Би ер нь үгэнд их дуртай. Үгийг сайхан хэрэглэх дуртай. Толгойд ирсэн бодлыг амаар дамжуулж эсвэл бичигт сийрүүлж гаргахдаа цэгцтэй бөгөөд ойлгомжтой, бас хажуугаар нь өөрийн авирыг үл мэдэг анзаарагдам илэрхийлээд гаргаж байгаа хүмүүсийг сонсох, унших дуртай. Илэрхийлж байгаа санаатай нь тэр бүр санал нийлэхгүй байсан ч хэлбэр болоод хэллэгийг нь таашаагаад сууж байх минь олонтаа. Зарим жүжигчдийн яриаг сонсоод л баймаар санагддаг. Одоо энэ Стевен Фраи, Хю Лори гэх мэтчилэн. Энэ бичлэг дээрх Фраигийн хэлж байгаа зүйлстэй санал ихэнхдээ нийлж байгаа.

Хүмүүсийг яриа хөөрөөндөө гоё сайхан, оновчтой монгол үгсээ ашиглаад яриасай, бичихдээ учир шалтгаанаа дэс дараатай, бусдад ойлгомжтой бичиж байгаасай гэж хүсэж явдаг хүн байна аа. Тийм болохоор бүх зүйлийг аль болох галиглалгүйгээр монгол үг ашиглан бичихийг хичээдэг. Боломжгүй газар нь шууд тухайн хэлээр нь бичээд явчихдаг. Хүмүүсийн алдаатай бичсэнийг байнга залруулж ад болж явдаг минь ч үүнтэй холбоотой.

https://www.facebook.com/bbctwo/videos/vb.413132078795966/457597215017351/?type=2&theater

Дурсамж

Хааяа ингээд зөв зүгээр сууж байхад аавын тухай ч юм уу эсвэл өөр хэн нэгний тухай ч юм уу нэг тийм тэнүүлч дурсамж шурд гээд л ороод ирдэг шүү.

Аав минь уг нь ёстой жинхэнэ аядуу зөөлөн хүн юм. Хүнтэй муудалцаж шөргөөлдөж байхыг нь би л лав тоотой хэдхэн харсан байх. Байсан бол бараг гарын таван хуруунд л багтана биз. Харин нэг удаа хэлсэн үг нь муухай жинтэй бууж билээ. Нөхцөл байдлыг нь мэдэхгүй ч аавын ажлаас халсан нэг нөхөр уучлалт гуйж ирээд ажилд эргүүлж аваач энэ тэр гэсэн юм байсан шиг санаж байна. Тэгэхэд нь аав "Би бөөлжсөн бөөлжсөө эргүүлж иддэг хүн биш" гэж эрс хэлсэн юмдаг. Пөөх гэж бодсон. Наанаа зөөлөн мөртөө цаанаа тийм тулгууртай хүн дээ.

ЯРИЛЦЛАГА

Түмэнд алдар нь түгсэн бизнесийн сургууль байжээ. Тусгай зөвлөл сургуульд элсэхийг хүсэгчидтэй ярилцаад, сонгож элсүүлдэг байсан юмсанж. Тэндхийн оюутан болох хүсэл бүхий нэгэн бүсгүй тэвдэнгүй сууж байтал зөвлөлийнхөн түүнийг дуудаад ингэж хэлэв.

- Чамаас амархан асуулт арвыг асууж болж байна эсвэл ганц хэцүү асуулт асууж болж байна. Сайн бодож байгаад сонгоорой, манай сургуульд орох эсэх тань үүнээс л хамаарна шүү, - гэжээ.

Бүсгүй хэсэг бодсоноо:
- Би ганц хэцүү асуултад нь хариулъя аа, - гэв.
- За тэгвэл амжилт хүсье. Сонголтыг тань хүлээж авлаа. За та үүнд хариулна уу, өдөр шөнийн аль нь эхэнд байдаг вэ?

Ганцхан хариултын зөв буруу байхаас түүний элсэж чадах эсэх нь хамаарч байгааг бодохоор л бүсгүйн дотор давчдаад явчихав. Гэхдээ хэсэг бодолхийлснээ:

- Өдөр эхэнд нь байдаг аа, эрхэм ээ, - гэж хариуллаа.
- Яагаад? – хэмээн зөвлөлийнхөн түүнээс асуув.
- Өршөөгөөрэй, хэцүү асуулт ганцыг л асууна гэж та өөрөө хэлээгүй бил үү?

Бүсгүй ямар ч байсан сургуульдаа элсэж орсон.

Дадал чадвар бол хэцүүг хөнгөн хийж сурахын нэр, харин бүтээлч сэтгэлгээ бол ухаан зарж сурахын нэр билээ.

Интернэтээс уншиж бантагнасан: Цогоо

Зургийн эх сурвалж: https://www.uniadmissions.co.uk/southampton-medicine-interview/

ӨРӨӨСӨН НҮДТЭЙ ТАХИА

Багадаа "Лалар хэрээ" гэж үлгэр уншиж байсан л биз дээ? Ганц нүдтэй гэсэн үг юм гэсэн. Би боддог юм энэ тухай. Өрөөсөн нүдтэй юм болов уу эсвэл угаасаа циклоп шиг магнайдаа ганц нүдтэйг хэлдэг юм болов уу?

ӨРӨӨСӨН НҮДТЭЙ ТАХИА 

Эцэг минь, эгч ахан дүүс минь
Эвлэлдээд олуул наарыч.
Галзуурч эмоороод хэрэг алга
Гиюүрлээс минь намайг аврыт.
Гал байна, ус байна
Алийг нь дагахаа ч мэдэх юм алга
Хайрлаж энэрэх үү, харзнаж суух уу
Хэрхэхээ ч мэдэж байгаа юм алга.

Наарыч, намайг тэврээч
Наарыч, гараас хазаад окыч.

Би яг л өрөөсөн нүдтэй тахиа, эсвэл хоёрхон хөлтэй нохой шиг
Галын өрөөнд тархиа агшааж бас зүлгэн дээр сарих нохой шиг.
Аавын гэрт дагуулж орох хүүхэн би лав биш
Аяа чөтгөрийн шаналлыг тэнгэр бурхан л ойлгоно биш үү
Хэний ч төлөө өөрчлөгдөж би чадахгүй ээ.

"One Eyed Chicken"

Oh Father come together
My sisters and all my brothers
Apathy getting crazy
Help me understand
There's water there fire
Which one should I aspire
Compassion or reaction
What will command

Reach out and hold me
Reach out and bite my hand

I'm like a one-eyed chicken and a two-legged dog
Shrinking heads in the kitchen then I piss on the lawn
I'm not the kind of woman that you want to take home
Only heaven knows a devils pain
I just can't change

СУРАХ – ОЛОХ – ХАЙХ

Хажууд суудаг хархүү урд оройныхоо сархдын хүндэд түүртээд, ажлын цаг хийдүүлж, хүний нүднээс хол унтахаар одохдоо англиар “Don’t find me” гэж хэлснээр ийнхүү бодлын цуваа хэлхэв. Монголоор бол “Намайг битгий олоорой” гэж буух энэ үгийг хэлэхдээ “Намайг эрэх хэрэггүй шүү” гэж хэлэх гэсэн байх л даа. Саяхан охин маань зурагтын удирдлага хайж байхдаа “Би удирдлага олж байна” гэж хэлэхэд нь Монголоор ингэж хэлдэггүй тухай тайлбарлан ярьж байснаа бодов.

Олох гэдэг бол эрлийн үр дүн. Эрж олох, хайж олох. Эрлийн ижил утгатай үгс нь сурах, хайх. Сурах нь эрлээс юугаар ялгаатай вэ хэмээвээс мэдэж магадгүй гэж бодсон хүмүүсээс асууж лавлах. Заавал алдуул малыг сурах биш бас өөрт тодорхой биш зүйлсийг мэддэг улсаас нь асууж мэдэхийг ч хэлж болно. Асууж сураад сураг гаргана. Сураг бол тодорхой биш бүдэг тойм мэдээлэл, мэдлэг. Тэнд байж магад. Тийм байж магад. Тиймээс сураглах гэсэн үйл үг буй. Яг тодорхой биш ч гэсэн баримжаатай мэдээлэл олж авах тухай утга агуулна.

Ихийг мэддэг хүнийг мэдлэгтэй хүн гэдэг. Үүнийг чиг болговол сурлагатай хүн гэж сурж мэдсэн зүйл ихтэй хүнийг хэлэх үү. Сайн сураарай гэсэн захиасын утгыг тайлж бодвол үнэндээ сайн асуугаарай гэсэн үг биш үү? Их асууж, их сурлага хуримтлуулаарай гэсэн утга юм уу? Мэдлэгтэй хүний мэдлэгийг шимтэн асууж байгаа тул асууж буй хүнийг сурагч, харин мэдлэгээ хуваалцаж байгаа тул мэдлэгтэнг сургагч, тэдний дунд буй мэдлэгийг сургаал хэмээх юм даа гэхчлэн шалдар булдар юм бодоод л сууна.

Хайхыг хайгуул гэдэг. Эрэх болон сурахаас ялгаатай нь хайгуулд эцсийн үр дүн үгүй. Миний бодлоор шүү дээ. Уг нь эрэх, сурах, хайх гурвын үр дүн нь олох. Гэхдээ бас л миний бодлоор сурахаас бусдад нь гүйцэт төгссөн хэлбэр байхгүй. Сураад сурлага хуримтлуулдаг бол эрэл, хайгуул нь үргэлжийн, төгсгөлгүй үргэлжилж байдаг. Сураад мэдлээ сурлага. Эрээд оллоо ололт. Ололт бол амжилт. Хайгуул бол төгсгөлгүй. Хүн үргэлж хайсаар байдаг. Эрэх болон сурахын хайгуулаас ялгаатай нь юу вэ гэж асуувал би эрэл, сурал хоёрт асуулт нь тодорхой байдаг гэж хариулна. Өөрөөр хэлбэл, хүн юу эрж, юу сурч байгаагаа мэддэг гэсэн үг. Хайгуулд бол ерөнхий тойм төдий юм байхаас биш яг тодорхой зүйл үгүй. Гэхдээ л хайгуулын үр дүн нь ямар нэг хэмжээний ололт байдаг. Аа, ололт бол түрүүн хэлсэнчлэн амжилт. Үргэлж шинийг хайж бай л гэсэн үг юм даа.

СУРЛАГА – АМЖИЛТ – ХАЙГУУЛ – СУРЛАГА – АМЖИЛТ гэх мэтчилэн.

Адаг эх нь тодорхойгүй сүлэрч явдаг баахан бодлыг базаж буулгах гэтэл нэг иймэрхүү далан цоорхойтой юм болчихлоо. За яадын яадын.

Зургийн эх сурвалж: http://www.elainebaileyinternational.com/wordpress/2013/11/great-leaders-are-never-too-busy-to-learn/

James Brown - Try me

Надад итгээч, итгээч надад
Хонгор минь хэлээч надад
Чи л хэрэгтэй байна гээд
Надад итгээч, итгээч дээ надад

Үнэн хайраар үргэлж бялхаана
Аяа аа, чи л хэрэгтэй байна.
 Тэврээч намайг, намайг тэврээч
Нөмөрт минь, дэргэд минь байгаач
Намайг тэврээч, намайг тэврээч
Нуугдах хэрэг үгүй, хайрт минь,
Аяа аа, чи л хэрэгтэй байна

Аяа аа, чи минь л хэрэгтэй байна
Алхаач, надтай хамт, яриач надад
Амирлуулаач зүрхний минь гунигийг үргээж
Алхаач, надтай хамт, яриач надад
Зөвхөн чиний минь хайр л
Зүрх сэтгэлийг минь үхлээс аварна.
Аяа аа, чи минь л хэрэгтэй байна

МАНАЙ БАЯРАА АХ

Миний багад манай үеэл Баяраа ах гэж күүлийн туйл болсон ах байлаа. Байлаа ч гэж одоо ч гэсэн байгаа л даа. Хөдөөний би чинь хотод ирэхээрээ Баяраа ахыг харж алмайрдаг байв шүү. Сэлэнгэд байхдаа нэг удаа Майкл Жексоны сарнаа алхаж байхыг харчихаад мэл гайхаж цэл хөхрөхдөө “Манай Баяраа ах яг чадна даа” гэж бодож байж билээ. Тэрнээс хойхон хотод ирээд Баяраа ахыг барьж авангуутаа Майкл Жексон агаар дээр хөвж арагшаагаа явж байсныг дуурайж чадах уу гэж шалав. Ах ч бараг уухайн тас арагшаагаа яваад үзүүлчихэв ээ. Би нэг л дурамжхан. Жексон чинь газарт хүрэхгүй л яваад байсан даа гэх маягтай. Ах татаад уначихсан. Газарт хүрэхгүй яаж явдаг юм гээд. Залуухан бас туранхай байхдаа их царайлаг санагддаг байсан юмдаг. Сүүлд дуучин Ашер гарч ирээд U got it bad энэ тэр гээд дуулаад эхлэхэд яг л манай Баяраа ахын залуугийн төрх яг харагдаж байж билээ.

Гоё бүжиглэхээс гадна бас их гоё зурдаг. Манай нагацууд ер нь гарын дүйтэй, элдэвтэй улс байдаг юм. Ахын дэвтэр дээр янз бүрийн зөгнөлт өгүүллэгүүд, бас тэр өгүүллэгүүдийн агуулгатай нийцүүлж ахын зурсан гоё гоё комикс шиг зурагнууд дүүрэн. Бакь бакь булчинтай залуучууд, хүүхнүүд гээд л. Тэгээд их гоё ирээдүйн юм шиг мөлгөр тэрэгнүүд гэхчлэн янз бүрийн юмнууд. Яг энэ хавсаргасан зураг дээрх шиг. Тэгэхэд би адал явдлын оргил болсон Ахмад Грантын хүүхдүүд, Нууцат арал гэх мэтийг уншиж амжаагүй байсан үе л дээ. Ахын дэвтэр бол миний хувьд энэ чиглэлийн юмсад яахын аргагүй дурлуулсан эд. Тэр үед ахын дэвтрээс уншиж байсан өгүүллэгүүдийг одоо ахиад уншиж үзмээр л санагддаг юм.

Орчуулсан өгүүллэгүүддээ зүүчих санаатай элдэв зураг хайж байх болгондоо энийг эргэн санадаг болохоор ингээд пост болгоод оруулчихлаа.

Зургийн эх сурвалж: http://trustbanksuriname.com/spaceship-drawing/spaceship-drawing-how-to-draw-a-spaceship-spaceship-drawing-easy/

“АЛСУУР ДАЯЛЖ АНХНЫ ЗОРИЛГОДОО ХӨТЛӨХҮЙ” ГЭДЭГ МЭХ ХЭРЭГЛЭСЭН МИНЬ

Миний биеийг захиран зарцуулах эрхтэй гэрийн ерөнхий сайдаас гадна нэг Атамантай хүн билээ. Өрхийн тэргүүн хэмээх бэлэгдлийн чанартай цол төдий гэдгийг манай гэр бүл доторх удирдлагын тогтолцоо яв цав харуулдгийг хааяа бодож гүн санаа алдах явдал мэр сэр бий. Гэхдээ удирдлагын тогтолцооны энэхүү гажуудлаас болоод үүрэг нөлөө нойл зааж байгаа юу гэвэл бас үгүй юм. Жишээлэхэд, би вээр Атаманы төрөл бүрийн боловсролын асуудалд хөндлөнгийн болон дотоодын аудитын үүргийг давхар хаших ба хааяа сурган хүмүүжүүлэгчийн үүрэг гүйцэтгэгч ч хийх нь бий. (мэдэж байгаа, тогтолцооны гажуудал, системийн завхрал, ашиг сонирхлын зөрчил бүгд байгаа)

Сүүлийн үед коачинг, менторинг гэх болсон арга хэмжээг Атаманы а гэж анх дугарсан үеэс хэрэгжүүлж эхэлсэн байдаг юм. Гэхдээ энэ арга хэмжээ зөв хэрэгжсэн үедээ хүлээн авагч нь коач буюу ментороосоо өөрийн амьдралд хэрэгтэй зөвлөгөө, сэтгэл санааны дэмжлэг авдаг бол минийх шал эсрэгээрээ билээ. Юу гэвэл, би түүнийг мэндлэнгүүт өөрийн хамсаатан болгох атгаг төлөвлөгөө шууд боловсруулсан юм. Уншсан ном, үзсэн киногоо сэтгэл сэргэтэл чөлөөтэй ярьж суудаг хамсаатантай болсноор гэр бүл доторх миний байр суурь өндөр байх болно гэж тооцоолсон хэрэг л дээ.

Одоо ингээд 8-9 жилийн мастер төлөвлөгөөний хэрэгжиж байгаа байдлыг харахад дуртай зүйл бүр дээр нь дөрөөлж тэр чиглэлийн гайгүй шиг кинонуудыг санал болгон хамт үзэх замаар ерөнхийдөө нэлээн амжилт олоод байгаа. Цаашдаа ч энэ эрчээрээ гайгүй сайн явах боломжтой гэсэн хэтийн төлөв харагдаж байна.

Хэрхэн хэрэгжүүлэв ээ хэмээвээс.
Эхний ээлжинд дада дүдү гээд байж байх үед нь хурц тод өнгөтэй, хөгжүүн хөхиүн дуу хууртай кинонууд үзүүлэх. Энэ үед киног дуу хууртай байж болдог гэдгийг таниулах зориулалттай тул болж өгвөл өөрийн дуртай кинонуудыг үзүүлэх хэрэгтэй. Бас өөрийн дуртай дуунуудыг сонсгож чихэнд нь дасгавал зохино. Кино болон хөгжмийн сонголт хийх эрх надад байсан тул энэ үе шат их амархан байсан.

Хамаг ухаан уралдуулах үе шат нөхрийн гарт зурагтын удирдлага очсон үед тохионо. Өмнөх үе шатандаа бэлтгэл ажиллагааг маш сайн хийсэн бол энэ үе тийм ч хэцүү биш. Өөрөөр нь сонголт хийлгэж байгаа мэт харагдуулах хэрэгтэй. Хоёр юм уу гурван киног санал болгож алийг нь үзэх хүсэлтэй байгааг байнга асууж бай. Ер нь бол нөхрийг сонголтоо өөрөө хийж байна гэсэн сэтгэгдэлтэй л явуулах хэрэгтэй. Манайхны сонгууль шиг л. Сонголтыг нь харин өөрөө бэлдэж өгнө. Ер нь бол эхэн үед аль болох өргөн хүрээтэй явуулах хэрэгтэй. Юу хүсч байгааг нь өгч байгаа мэт харагдахаар. Миний хувьд дуу хөгжмийн тал дээр голдуу өөрийн дуртай дуу хуурыг сонсгож байсан ба цаг үедээ хит болж байгаа орчин үеийн дуунуудаас аль болох зайлсхийхийг хичээсэн. Өөрөө том болохоороо тэртэй тэргүй сонсох байх гэж бодож явдаг тул аль болох хөгжмийн мэдрэмж суулгах болов уу гэж бодсон дуу хуурт гол анхаарлаа хандуулсан. Рок дуунууд, поп дуунууд аль алийг нь л сонсгож байсны ачаар одоо аавын дуртай гэх тодотголтой дуунуудыг дагаад сонсдог болсон. Кэйпопыг бол ерөөсөө шууд хорио цээрт оруулсан. Хүмүүс нь гоё ганган, дууны ая, бүжгийн хөдөлгөөн нь энгийн бөгөөд дагаад аялахуйц байдаг тул хүмүүсийг амархан урхиддаг. Тиймээс бүр огт сонсгох хэрэггүй. “Аав та яагаад Солонгосуудад дургүй байдаг юм бэ?” гэж асуусан удаа бий. Тэр үед нь зохих үнэн тайлбарыг өгсөн болно.

Киноны хувьд өөрийн айконик гэж бодсон хэд хэдэн сонгодог бүтээлүүдийг насанд нь тохируулаад үзүүлсээр ирсэн ба одоо миний атаман суперкалифражилистикэкспиалидошиус гэдэг үгийг 4 секундэд бүтэн хэлж чаддаг болсон. Миний урхидах үндсэн аргуудын нэг бол нэг кинон дээр гардаг өөр нэг киноны тухай хэсэгт ач холбогдол өгч нөхрийг анзааруулах. Жишээ болгон хэлэхэд, Мэри Поппинсыг зүгээр шууд үзүүлэх гэж оролдоход анхандаа тийм ч дуртай байгаагүй. Хуучны кино байна гээд. Тэгэхээр нь Марвелийн “Галактикийн хамгаалагчид” киноны хоёрдугаар ангийг үзүүллээ. Ёонду тэнгэрээс бууж ирж байхад нь “Чи яг Мэри Поппинс шиг харагдаж байна” гэдэг хэсэг дээр би зориуд өргөлт өгөв. “Нээрээ яг Мэри Поппинс шиг байна шүү” гэж атаманд сонсогдохуйц хэлэхэд нөхрийн сонирхол хөдөлж юун хүн болохыг лавлахад нь би Ютүб дээрээс өмнө нь хайж бэлдсэн байсан бичлэгийг үзүүллээ. Суперкалифражилистикэкспиалидошиус гэдэг дууг үзүүлэнгээ түүнийг багадаа энэ үгийг хэлж чадахгүй супадош гэж хэлж байсныг нь сануулж шарыг нь жаахан малтав. Галактикийн хамгаалагч нарыг үзэж дуусаад шууд Мэри Поппинсыг үзэх хүсэлт ирэв. Би ч үүнд бас бэлдээд хамгийн гоё блүрэй бичлэгтэйг татаж авсан байсан тул шууд үзүүллээ. Ингээд манай атаман 2019 оны 2 дугаар сарын 14-нийг тэсэн ядан хүлээж эхэлсэн юм даа. Эмили Блантын тоглосон хоёрдугаар анги нь энэ өдөр нээлтээ хийнэ гэдгийг өөрөө гүүглдэж олж мэдсэн юм. Ер нь миний хэлсэн юмнуудыг давхар гүүглдэж, юүтүбдэж шалгадаг зуршилтай болсон байгааг нь би их сайшааж байгаа. Кино хэлэхээр заавал трэйлерийг нь шалгана.

Хамгийн сүүлийн амжилт гэвэл Студио Гиблид орууллаа. Анх хоёр жилийн өмнө Мононокэ гүнжийг шууд үзүүлэх гэж оролдоход “хэлийг нь ойлгохгүй” хэмээн эрс эсэргүүцэж байсан тул би түр хойш тавиад байсан билээ. Сүүлийн үед нөхөр атаман хайр дурлалын сэдэвтэй кино болон номыг нэн хүчтэй сонирхох болсонтой холбогдуулаад ойрмогхон гарсан Чиний нэр... хэмээх хөөрхөн хүүхэлдэйг үзүүлж хорхойг нь хөдөлгөв. Нихон хэлээр нь яриулаад, англи орчуулгыг дэлгэцийн доогуур урсгах маягаар. Ер нь өөрөө нэтфликсээс голцуу ингэж үзэж дассан болохоор Гиблийд оруулах цаг нь болсон гэж үзсэн хэрэг л дээ. Чиний нэрийн дараа шууд Мононокэ гүнжийг үзүүлсэн. Ер нь хүчирхэг эмэгтэйчүүдтэй кинонд дуртай нөхөр юм байгаам. Тэгээд тэндээс үргэлжлүүлээд Понё, Кикигийн хүргэлтийн үйлчилгээ, Ховлын нүүдэг шилтгээн, Чихиро энэ тэр гээд дамжиж өгсөөн. Арай л Гэрэлт цохнуудын булш руу оруулчихаагүй. Уйлуулдаг кино үзэх үү гэхэд яахын гэхээр нь тэгээд больсон. Гэхдээ ямар ч байсан “Япон хүүхэлдэй үзье л даа” гэдэг болсоон.

Анх атаманы бичиг үсэг тайлагдаагүй байдалд хязгаарлагдаад сүүдэр ший, дуу хуурт түлхүү анхаарч ажиллахдаа ном уншлагыг орхигдуулсан нэг том алдаа буй. Энэ алдааг ойрын үед шаргуу засах зорилгоор түүний дуртай кинонуудын нэг болох Харри Поттерын бүрэн цувралыг англи хэлээр бэлдсэн ба Монгол нь хараахан гарч дуусаагүй. Бөгжний эзний Хоббитыг бас аваад хажууд нь тавьчихсан. Силмариллион, Бөгжний эзэн зэргийг бол цагийн явцад авахаар төлөвлөсөн байгаа. Одоогоор уншихад хэлний бэрхшээл их гарах байх гэж бодож байгаа юм. Ер нь нэг их хүчлэхгүй ч ном уншаарай гэж үе үе дугарсхийгээд л байж байна.

Зургийн эх сурвалж: https://www.theguardian.com/film/2018/nov/23/mary-poppins-why-we-need-a-spoonful-of-sugar-more-than-ever