Будант хайрхны дуу

Толкин уншлагын өдөр зориулав.

Билбо Баггинстай ажил хэргийн уулзалт хийхээр ирсэн Торин тэргүүтэй дварфууд эцэг өвгөдийн Будант хайрхнаа санагалзан ийнхүү дуулдаг билээ.

Хөхрөн цэнхэртэх алсын будант хүйтэн хайрхан өөд
Хэрэн сүлжих балар эртний хонгилууд, агуйн зүг
Үүр тэмдгэрэх цагаар бидэн явмуй
Үнэт алтыг олохоор бэдрэн одмуй.

Бараан амьтсын оромж болсон гүн харанхуй газарт,
Бүдгэрэн цуурайтах хөндий халилд,
Хонх мэт дүнгэнэсээр балт сүхнүүд унаж бүхийд
Хуучин цагийн дварфууд хүчит шившлэгээ үйлдвэй.

Эртний хаад, элфийн лордуудын төлөө тэд
Энгүй тансаг алт, эдлэлийг хайлж, давтан,
Хэвд цутгаад, бас цацрах гэрлийг барьж хамтад нь
Цавчих илдний хуйнд цаглашгүй эрдэнийг нуухаар бэхлэв.

Хүзүүний мөнгөн зүүлтэнд тэд
Холын оддыг хээрийн цэцэгс мэт хэлхэж,
Сүрлэг титэмсийг луугийн галаар урлаж,
Сүлжих утсыг сар нарны гэрлээр нийтгэв.

Хөхрөн цэнхэртэх алсын будант хүйтэн хайрхан өөд
Хэрэн сүлжих балар эртний хонгилууд, агуйн зүг
Үүр тэмдгэрэх цагаар бидэн явмуй
Удтал мартагдсан алтаан авахаар бэдрэн одмуй.

Алтаар тэд өөрсдөдөө аяга цом, аялгуут ятга сийлж,
Амьтан хүмүүс үл хөлхөх агуйн гүнд
Ая дуугаа олон зуун, олон дуунаар эгшиглүүлсээр атал
Анир нь эс хүрэв, хүмүүний болоод элфийн сонорт.

Уулсын өндөрт царс модод хавиралдана
Үдшийн бүрэнхийд салхин чимээ гингэнэнэ.
Улаан гал дүрэлзэж, хөх дөл цорволзоно,
Уулын модод бамбар мэт, гэрэл цацруулан шатсаар.

Цохилох хонхны дуу алсад бүдэгхэн дүнгэнэхүйд
Цонхигор царайт хүмүүс тэнгэр өөд хэлмэгдэн ширтмүй
Галнаас ч халуун луугийн хилэн дүрэлзэж
Газартай тэгшлэв, байр сууц, байшин цамхгуудыг.

Сарны гэрэлд уулсын утаа суунаглана,
Сүйрлийн дуун дварфуудад хэдийн хүрвэй.
Сөнөх тавилантай танхим, хонгилуудаа эгээрч
Өршөөлгүй түүний өлмийд хаяад одвой.

Хөхрөн цэнхэртэх алсын будант хүйтэн хайрхан өөд
Хэрэн сүлжих балар эртний хонгилууд, агуйн зүг
Үүр тэмдгэрэх цагаар бидэн явмуй
Үлдээсэн ятга, алтаа түүнээс эгүүлэн авахаар!

2019.03.25
#TolkienReadingDay

Курт Воннегутын лекц

Америкийн зохиолч Курт Воннегут гэж нэлээн анархист маягийн нөхөр байлаа. Зайлуул саяхан 2017 онд өөд болсон. Олон хоржоонтой роман, тууж, өгүүллэгүүд бичсэн түүний "Ирээдүйд бичих захидал"-ыг манай ЧҮНДЖ хуудаснаа орчуулж гаргаж байсан удаатай. Тэрээр нэгэнтээ гоё өгүүллэг бичихэд хэрэгтэй найман зөвлөгөө өгсөн байдаг юм. Олныг эс өгүүлэн түүнийг нь хүргэсү.

1. Огт танихгүй хүний цагийг ашиглахдаа тухайн хүнд цаг дэмий үрлээ дээ гэж бодогдуулахгүй байх хэрэгтэй. 
2. Уншигчийн дэмжих ганц ч болтугай дүр өгөх хэрэгтэй. 
3. Дүр болгон ямар нэг юм хүсч байх хэрэгтэй, ганц аяга ус ч болох нь ээ. 
4. Өгүүлбэр болгон дүрийг илчлэх эсвэл үйлдлийг урагшлуулах гэсэн хоёр зүйлийн нэгийг хийх ёстой. 
5. Төгсгөлд аль болох ойрхон эхлэ. 
6. Садист бай. Гол дүр чинь хичнээн эелдэг энхрий, гэмгүй танхил байсан ч тэдэнд маш муу зүйл удаа дараа тохиолдуулж, уншигчддад тэдний хэр нуруутай гэдгийг нь харуул. 
7. Ганц хүнд л таашаал өгөхөөр бич. Хэрвээ цонхоо дэлгээд хамаг ертөнцтэй нөхцвөл чиний өгүүллэг хатгаа тусчихна. 
8. Уншигчдадаа аль болох хурдан, аль болох их мэдээлэл өг. Түгшүүр, хүлээлтийг чөтгөр аваг. Юу болж байгаа, яагаад, юунаас болоод гэдгийг уншигч бүрэн ойлгож, сүүлийн хуудсууд нь жоомонд идүүлчихвэл яаж дуусгахаа мэддэг байх ёстой. 

***

Курт Воннегутын 2004 оны 2-р сарын 4-ний өдөр нэг ийм лекц тавьж байсан байна. Өөр өөр зохиолуудын хэлбэрийг ийнхүү тайлбарлаж дуусаад хамгийн сүүлд иймэрхүү зүйл ярьжээ.

"...Маш сайхан зүйл тохиоход түүнийг анзаарч “Хүлээгээрэй, ийм юмыг аятайхан гэхгүй юм бол өөр юуг аятайхан гэхийг би мэдэхгүй юм” гэж хэлж сураад байгаа. Магадгүй та ч бас ийм зуршилтай болж болох юм шүү.

Тэгэхээр ингэе, би хэр удаан ярьснаа мэдэхгүй байна. 45 минут л ярих ёстой юм байгаам. За яах вэ, цааш ярих эсэхийг гар өргөөд л шийдчихье. Энд байгаа бүх хүмүүст хамаатай юм. Нас, хүйс, оюутан, багш ялгаагүй. Та бүхний хэд нь энэ боловсролын салбараар хүмүүжиж байх хугацааныхаа турш, бага сургууль, ахлах, их сургууль, их сургуулиас хойш гээд, аль ч хамаагүй үедээ чиний амьдралыг баяр баясгалан, бахархал хүндлэлтэй болгодог тийм багштай байсан бэ? Тийм багштай байсан хүн нь гараа өргөөч. Сайн байна. Тэгвэл одоо тэр багшийнхаа нэрийг дэргэдээ суугаа хүнд хэлэхгүй юу.

Болсон уу? Ийм л юмыг аятайхан гэхгүй юм бол өөр юуг аятайхан гэхийг би мэдэхгүй юм. Хөгжим өгнө үү."

гэж хэлээд лекцээ дуусгаж, юм бичсэн самбарыг тойрон бүжиглэсээр гарч оддог. Ер нь нэлээн ухаалаг хүн байсан санагддаг юм.

Мэдээлэл бэлтгэсэн: Д.Цогчулуун (ЧҮНДЖ)
Жич: Энэ бичлэг дээрх лекцийн өөр нэг хувилбарыг энэхүү линкээр орж уншаарай.
https://www.brainpickings.org/2012/11/26/kurt-vonnegut-on-the-shapes-of-stories/

Et tu, Brute?

Юу шүү дээ, нөхөд өө, хэн нэгэн хүн ганцаараа улс орныг дарангуйлж захирна гэж байдаггүй. Арыг нь даасан сүрэг байж байж л “дангаараа” ноёрхоно. Гитлер, Сталин, өөр хэн ч байдаг юм, бүх дарангуйлагчдын үйлдлүүдээс ашиг олдог сүрэг байсан л байж таарна. Нөхдөөр нүүр царай хийж байгаад хэрэг нь дуусахаар тэгээд Цезарийг өөрийнх нь сенатууд шаагилдаж очоод, өөрсдийгөө гэмтээн барин хутгалсаар алчихдаг шиг л дуусгана. Дотнын найз Брут нь хүртэл тэдэн дунд байсан гэдэг. Шекспирийн жүжиг дээр хөөрхий Цезарь дуу алддаг шүү дээ. Et tu, Brute? (Брут, чи хүртэл үү?)

Тийм ээ, Брут байтугай нь л хутгална.

Зургийн эх сурвалж: https://blackboxadventures.com/our-games/revenge-of-the-dictators/

Яруу найргийн өдөр гэхээр нь...

СИЛВИА ПЛАТ - ТОЛЬ

Би тод томруун бас мөнгөлөг. Төсөөлөл надад үгүй.
Харсан бүхнийг чинь даруй хамж би залгилна,
Хайр, хар үгүй яг л байсан тэр чигээр нь.
Харгистаа биш ээ би, зүгээр л үнэнч...
Хүрээ дөрвөн өнцөгтэй бурхны жижигхэн нүд төдий.
Өөдөөс харсан ханыг өдөржингөө ширтэн би бясалгана
Өнгө нь ягаан, бас цоохор. Зөндөө удаан тийш ширтсээр
Зүрхний минь нэг хэсэг хэмээн бодох болсон. Заримдаа тэр анивчина,
Зүс царай, түнэр харанхуй байсхийгээд л биднийг салгана.

Би одоо нуур мэт. Бүсгүй миний дээрээс өнгийнө,
Бүх биеийг минь нэгжиж, өөрийгөө хайна.
Тэгээд цааш эргэнэ, нөгөө л худал, хуурмаг руу, сарны туяа, зулын гэрэл рүү.
Ар нурууг нь би харна, аанай л үнэнчээр, бас харуулна.
Зангирах нулимс, зангах хөдөлгөөнөөрөө намайг тэр урамшуулна.
Чухал билээ би түүнд. Чиглэж ирдэг, бас буцдаг.
Түнэр харанхуйг зүсэж түүний царай өглөө бүр ирдэг.
Жаахан охин дүрээ надад живүүлсэн түүн рүү, хөгшин эмгэн
Өдөр өдрөөр, дотроос минь, загас мэт чимээгүй зүтгэсээр.

The Mirror by Sylvia Plath

I am silver and exact. I have no preconceptions.
Whatever you see I swallow immediately
Just as it is, unmisted by love or dislike.
I am not cruel, only truthful---
The eye of a little god, four-cornered.
Most of the time I meditate on the opposite wall.
It is pink, with speckles. I have looked at it so long
I think it is a part of my heart. But it flickers.
Faces and darkness separate us over and over.

Now I am a lake. A woman bends over me,
Searching my reaches for what she really is.
Then she turns to those liars, the candles or the moon.
I see her back, and reflect it faithfully.
She rewards me with tears and an agitation of hands.
I am important to her. She comes and goes.
Each morning it is her face that replaces the darkness.
In me she has drowned a young girl, and in me an old woman
Rises toward her day after day, like a terrible fish.

СИЛЬВИЯ ПЛАТ

Я - точное, серебряное. Я без предубеждений.
Что ни увижу - глотаю сразу,
Как оно есть, незамутненное любовью, неприязнью.
Я не жестоко, только лишь правдиво -
Глаз маленького Бога о четырех углах.

Чаще всего я созерцаю стену супротив,
Ту, розовую, в крапинку. Так долго я глядело,
Что кажется теперь, она есть часть меня. Но меркнет свет,
И тьма и лица нас разделяют снова, снова, снова...

Теперь я - озеро. И женщина склонилась надо мной,
Исследуя мои сокровища, пытаясь
Найти себя, какая она есть.

Потом она идет к лжецам - к Луне, к свеч`ам.
Я вижу ее спину,
отражаю
ее и преданно, и верно.

Она вознаградит меня слезами, заламыванием рук.
Я в`ажно для нее. Она то возникает, то уходит.
И утром
ее лицо встает на смену тьме.
Во мне
и утопила
она молоденькую девушку.
Во мне
старуха к ней встает день ото дня,
как жутко-неминуемая рыба.

РАДИОТОЛГОЙТЫН ГАЖИГ

Радиотолгойт хамтлагийн энэ дуутай хэзээ анх танилцсанаа санадаггүй юм. Нэг л мэдэхэд сонсдог болчихсон байсан. Дууных нь үгийг бараг хаана ч хэрэглэсэн болохуйц, амьдралын бүхийл нөхцөл байдалд хөрвөх чадвартай гэж мэгээд. Олон үг нуршилгүй орчуулсан үгээ толилуулъя.

РАДИОТОЛГОЙТЫН ГАЖИГ

Энд ирээд байхад чинь
Эгцэлж би харж чадаагүй
Ай чи яг л тэнгэрийн дагина мэт
Арьс чинь тэсгэл алдан уйлам

Өд мэт чи хөөрнө
Өөрийн төгс гоёмсог ертөнцдөө
Өө би онцгой байсан болоосой
Өвтэгш чи новшийн онцгой

Гэтэл би гажиг, гөлийж хэвтсэн мэдрэл
Үхсэн элийгээ би энд хийнэ вэ?
Байх ёстой газар минь энд биш.

Шаналах, өвдөх хамаагүй
Шийдвэр бүртээ эзэн суумаар
Тэгш гоо биеийг хүснэ би
Төгс уяхан сэтгэлийг ч бас

Ойрхон байхгүй үед минь
Онцгойлон намайг үгүйлээсэй
Өвтэгш чи новшийн онцгой
Өө би онцгой байсан болоосой

Гэтэл би гажиг, гөлийж хэвтсэн мэдрэл
Үхсэн элийгээ би энд хийнэ вэ?
Байх ёстой газар минь энд биш.

Бүсгүй минь гараад явлаа,
Бүр хол зугтаад одов,
Бүсгүй минь гүй, гүйгээрэй, гүй.

Баясал төрүүлдэг бүхнээ хий
Бодолд орж ирсэн бүхнээ
Өвтэгш чи новшийн онцгой
Өө би онцгой байсан болоосой

Гэтэл би гажиг, гөлийж хэвтсэн мэдрэл
Үхсэн элийгээ би энд хийнэ вэ?
Байх ёстой газар минь энд биш.
Байх ёстой газар минь энд биш.

Sarah McLachlan - Angel

Дагинаст тэврүүлээд, та минь
дүүлэн одов эндээс
түнэр харанхуй, цэвдэг хүйтэн энэ хорвоогоос
төгсгөлгүй сүүдэгнэх айдсаан орхиод
уруулдаа инээмсэглэл тодруулсаар
унаж салбарсан бүхнээсээ хагацан одов
тэнгэрийн дагинын тэвэрт, та минь, дээшээ
тэндээсээ амар амгаланг олох болтугай.

Эмили Дикинсоны шүлгүүдээс

Америкийн яруу найрагч Эмили Дикинсоны шүлгүүдээс хоёрыг орчуулснаа та бүхэнд толилуулъя. Таалан болгооно уу.

 **** 

Төгс амгалан ноёрхов гэж үе үе би боддогсон,
Тэр нь гэвч алсад, даан ч хүрэх аргагүй.
Сүйрэлд өртсөн хүмүүн эрэг харав хэмээн баярлавч
Энгүй далайн дунд хаа ч хүрэх аргагүй,

Үйлс нь хаясан хүмүүн чи үхэн зүтгэж, харуул
Горьдлого үгүй, яг л над шиг,
Хуурмаг эрэг хэдийг харсны эцэст
Хөрсөн дээр хөл тавихыг.

 ****

Цуургаа тайлаач Үхэл минь ээ!
Цөхөрч туйлдсан түмнийг оруулаач
Гиншин гаслах дуу нь бүдгэрч
Гишгэх газрынх нь тоо гүйцжээ

Таны шөнө хамгаас аниргүй
Таны тэврэлт хамгаас чанга
Таныг эрэхүйеэ дэндүү ойр
Таныг дурсахуйяа дэндүү нандин.


Орчуулсан: Д.Цогчулуун, Д.Оюунгэрэл (ЧҮНДЖ)
Зургийн эх сурвалж: https://www.thefamouspeople.com/profiles/emily-dickinson-121.php

ВОЛТ ВИТМАН - АЯА АХМАД МИНЬ! МИНИЙ Л АХМАД АА!

Энэ шүлгийг анх уншаад сэтгэл их хөдөлж байж билээ. Сүүлд Dead poet's society дээр Oh Captain! My Captain гээд ширээн дээр гараад зогсоцгоох үед нь дотор бүр нэг огшоод явчихаж билээ. "Хэзээ нэгэн цагт заавал орчуулна даа" гэж тэгэхэд бодогдсонсон. Зав гарахаараа нэг үзээд, ахиж нэг янзлаад гэхчлэн явж явж байгаад одоо оруулъя гэж шийдэв. Засаад байвал засаад л байх юм байна. 

ВОЛТ ВИТМАН - АЯА АХМАД МИНЬ! МИНИЙ Л АХМАД АА!

Аяа Ахмад минь! Миний л Ахмад аа! Аюумшигт аян маань эцэс болов,
Хөлөг минь хэцүү саад бүрийг гэтлэв, хүссэн харамжаа бид хүртэв,
Боомт дөхсөөр, хонхон дуун ойртсоор, хүмүүс бахдан шуугилдана,
Хүн бүрийн нүд хөлөг онгоцыг дагана, дүнсгэр бөгөөд гүжирмэг хөлгийг,
Гэвч, өө зүрх минь! Зүрх минь! Зүрх минь!
Өө цусран унах дуслууд,
Хөлгийн тавцан дээр миний Ахмад хэвтэнэ,
Хүйт дааж, хөрсөн цогцос.

Аяа Ахмад минь! Миний л Ахмад аа! Өндийн босоод хонхон дууг сонсооч,
Өндийгөөч, таны төлөө далбаа өргөнө, таны төлөө бүрээ цангинаастай,
Таны төлөө цэцэгсийн баглаа, навчсын ороомол, таны төлөө эрэг дүүрэн
Таныг дуудаж, түмэн олон найгалдана, тэдний царай баяраар бялхаастай,
Алив Ахмад минь! Хайрт эцэг минь!
Толгой доор чинь гараа ивье!
Хөлгийн тавцан дээр хүсэл мөрөөдлүүд хэвтэнэ,
Хөсөр унажээ, та, үхэтхийн.

Миний Ахмад хариу үл хэлнэ, уруул нь хувхай цагаан бас хөшингө,
Эцэг минь миний гарыг үл мэдэрнэ, судас цохилохгүй, хүсэл ч үгүй,
Хөлөг онгоц зангуугаа буулгаж, бат зогсоно, холын аян эцэслэж, гүйцсэн,
Аюумшигт аянаас ялгуусан хөлөг харьж ирсэн, зорилго биелсэн.
Баяр хөөр, өө эргийнхээн, цангинаач, өө хонх минь ээ!
Гэвч би эмгэнэн гашуудсаар
Хөлгийн тавцан дээгүүр алхална, Ахмадын хэвтээ
Хүйт дааж, хөрсөн цогцос.

1865

АНУ-ын ерөнхийлөгч Аврам Линколныг зуурдаар нас нөгчихөд Волт Витман ихэд гашуудан шүлэглэсэн гэдэг.

Орчуулсан: Д.Цогчулуун (ЧҮНДЖ)
Зургийн эх сурвалж: Волт Витманы өөрийнх нь гар бичмэл. Мөнгөний хэрэг гараад алдарт шүлгээ ийнхүү бичиж 100 доллараар зарж байсан гэнэ.

http://abrahamlincoln.org/lincoln-speaks/o-captain-captain/

Dire Straits - Зэвсэг нэгт ахан дүүс

2002/03 оны алдад биднүүс Let it be гээд бааранд орж тэндхийн Черчил гэдэг хөөстийг их зооглодог байв. Бараг орой болгон орж суудаг байсан учраас тэндхийн дижэй эд нартай нь мэндийн зөрөөтэй болчихсон. Гөлийсөн хог чинь нэг удаа тэнд төрсөн өдрөөрөө сууж байхад "За манай байнгын үйлчлүүлэгч Цогоодоо..." гэж ирээд дуу тавьж өгч байсан гар даа. хаха. Гэхдээ тэр залуу миний хөгжмийн сонирхолд маш том хувь нэмэр оруулж өгсөн ачтан юм. Нэрийг нь мэдэхгүй л дээ. Нэг өдөр сууж байтал нэг хуудас цаас бариад хүрээд ирэв. Баахан хамтлагийн нэрүүд одоо санаж байгаагаа энэ Dire straits, The Who, Def Leppard, Motley Crew энэ тэр гээд хуучны нэлээн хэдэн хамтлагуудын нэртэй жагсаалт. Бид нарыг айтигийн компанид ажилладаг, интернэтээс дуу хуур татаж өгч чадна гэж мэддэг байсан юм л даа. Тэр хамтлагуудын цомгуудыг интернэтээс татаад файлаар өгөөч гэлээ. Бид хэд тэгэхэд КазаА ашигладаг байсан юм. Хайж олоод татаж цуглуулах гэж овоо хэдэн өдөр болсон. Тэгээд татсан дуунуудаасаа сонсож байгаад л энэ Даир Страйтст ухаангүй дуртай болчихсон хүн дээ. Яагаад ч юм гитарынх нь аялгуунд нь ховсдуулаад л.

Эдний олон сайхан дуунуудаас магадгүй хамгийн их сонссон, сонсох дуртай дуу энэ байх. Дууны үгийг их анхаарч, аялгуунд нь нааж сонсох дуртай болохоор ингээд орчуулчихмаар санагдаад байдаг юм. Марк Ноффлер өөрөө энэ дууныхаа талаар ярихдаа "Үхэж буй цэргийн яриа" гэж хэлсэн удаатай.

Dire Straits - Зэвсэг нэгт ахан дүүс

Будан хөшиглөсөн эдгээр уулс
Одоо миний гэр болов, гэвч
Өргөн тал хөндий нутагт
Өөрийн минь гэр хэвээр

Хөдөө нутаг, мал ахуйдаа
Хэзээ нэгэн цаг чи харина
Зэвсэг нэгт ахан дүүсийнхээ төлөө
Галт шуурганд дүрэлзэн шатсаар
Гаслант талбарыг туучихаа зогсоно.

Тарчлан зовохыг чинь би харсан
Байлдаан ширүүсч, алалдан тулалдах бүрийд
Бие сэтгэл минь шимшрэн шаналж байвч
Айдас, зовлонгоо тэвчсээр
Алхам ч холдолгүй үргэлж хамтдаа
Зэвсэг нэгт ахан дүүс минь

Дэндүү олон өөр өөр ертөнцүүд
Тоолшгүй олон өөр өөр наран
Хорвоо ертөнц ганцхан атал
Хүмүүн бидний хувьд дэндүү олон
Гэрэлт наран ийнхүү тамыг зорив.

Лэд Зэппэлин

Гялтганасан бүхэн алт гэж итгээд
Гандирсын оронд хүргэх шат худалдаж авсан
Гэнэхэн нэгэн ахайтан байжээ...

гэж ирээд л эхэлдэг нэг сайхан дуу бий. Хэзээ нэгэн цагт зохиогдож байсан бүх дуунуудаас хамгийн шилдэг нь гэж яригдах нь ч бий. Лэд Зэппэлиний ганц энэ дуу ч биш ер нь гайхамшигтай дуунууд олонтой. Түүнийг нь хүлээн зөвшөөрч Карнеги цэнтэрт хүндэтгэл үзүүлсэн байна. Бас нэгэн домог болсон Зүрхэн хэмээх хамтлаг энэ дууг дуулж хүндэтгэл үзүүлжээ. Бас их аятайхан дуулжээ гэж бодож байна. Энэ видеоны доорх нэг сэтгэгдэл гоё санагдлаа. "Жимми Пэйжийн ганцаараа тоглосныг эдний гурван гитарчин хамжиж байна шүү" гэсэн утгатай. Сайхаан.

Тугалган агаарын бөмбөлгөөр хөөрч Валхалла руу очицгоох нь тодорхой Лэд Зэппэлин.

Бүтнээрээ:

Өрлөгчний гаслан

Ажлын байрны аюулгүй байдлын тухай миний мэдэх хамгийн шилдэг ухуулга. Мэддэг улс даан ч цөөхөн байх л даа.

ӨРЛӨГЧНИЙ ГАСЛАН

Эрхэм ноёнтон танд өөрийн золгүй явдлаа өчье.
Яг үүнийг бичиж ахуйдаа яав ч сайн харагдахгүй ээ, би.
Хамаг бие минь хөхөрч харлаад, хацар нүүр минь үхлийн саарал.
Энэхүү захиаг бичиж, энэ өдөр очоогүйн шалтгааныг учирлая.

14 дүгээр давхарт ажиллахдаа хэсэг тоосгыг цэвэрлэх хэрэгтэй боллоо.
Тээр дээрээс тоосго шидэх тийм ч сайхан санаа биш.
Адайр ааштай ахлагч уурлаад
Ар нуруундаа үүрэг бэхэлж доошоо зөө хэмээв.

Тоолж баршгүй тэр олон тоосгыг улаан гараар зөөх, үгүй мөн удаан болохоор
Торх оосорлож өргөөд газарт гадаслаж бэхлэв.
Бушуу түргэн амжуулах гэсэндээ яарахдаа
Дүүрэн тоосготой торх өөрөөс минь хүнд байх юм гэж санасангүй.

Газарт бэхлэсэн аргамжийг тайлахад гараас минь угзраад тугалга шиг л хүнд
Бэхэлгээ олсыг зуурсан чигээр дээш би одов.
Пуужин аятай хөөрөх зуураа замын талд
Доош унах торхтой таарлаа.

Газрыг зорин хурдлах торх мөрийг минь хугалаад одоход
Гаслан дүүлсээр би оройд тулж дамрыг мөргөлөө.
Өвчиндөө манарсан би олсоо тас зуурсаар
Өнөөх торх харин тэр доор хагас ачаагаа газраар тараав.

Торхоор дүүрэн тоосгоны тал нь асгараад унахын цагт
Миний жин түүнийхээс илүү болох нь гарцаагүй, би доошоо.
Өвчиндөө шаналсан би өнөөх олсоо тас зуурсаар
Өөдөө хурдлах тээгэлсэн торхтой замын талд ахиад л тулгарав.

Өндөр барилгын тал дунд тохиосон энэ тулгаралтын хүчээр
Таарсан газар бүрт өвчин үлдээж, тархи толгой минь доргисон ч
Газар уруу чиглэн унахдаа олсоон би тас зуурсаар
Торхноос унаж газраар тарсан тоосгонуудын дээрээс яг газардав.

Хөсөр унаад хэвтэх зуураа хамаг аюул өнгөрсөнд тооцсон боловч
Хүнд торх дээшилсээр дамарт тулж ёроол нь задарлаа.
Шүршүүр аятай тоосгонууд над дээр унахад зайлах аргагүй би хөөрхий.
Шаналж зовоод, цусанд хутгалдан хэвтэхдээ гайтай олсыг хаялаа.

Торгоох юмгүй болсон торх доош хурдалж эхлэв.
Зугтах аргагүй миний яг дээрээс унав.
Гурван хавирга, зүүн гарыг минь хугалсан тул
Ажилдаа ирээгүйг минь ойлгож үзээч хэмээн би хүснэм.

Автын үзлэг

Ойрмогхон автомашинаа үзлэгт хамруулав. Хоёр жилдээ нэг удаа үзүүлэх ёстой байдаг юм байна. Манайхан шиг улсын бүх автомашиныг зэрэг үзэж нерв бардаггүй, машин тус бүрийн улсад анх бүртгүүлсэн өдөр нь үзчихдэг гэнэ ээ. Одоо жишээ нь манай тэрэг анх 2 дугаар сарын 25-нд бүртгүүлсэн бол хоёр жил тутамд энэ өдрөөс өмнө, оройтлоо гэхэд үүнээс хойш нэг сарын дотор үзлэг оношилгоонд орж байх ёстой байдаг нь их таалагдав.

Болзолт өдрөөс нь өмнө оношилгооны газар руу яваад очлоо. Цомхоон газар байна. Мөнгө хураах, үйлчлүүлэгчдийн хүлээх зориулалттай нэг жижиг байшин, байшин ч гэж дээ тоноглосон контейнер л юм, тэгээд үзлэгийн бас нэг жижиг байшин хоёулаа нийлээд ёстой л 0.07 га газар дээр өлхөн багтахаар юм. Олон машин байх юм байх гэж бодтол ёстой хөл хөдөлгөөнгүй нам гүм газар байна. Очоод зогсонгуут нэг механик залуу ирээд нөгөө контейнер руу орохыг заагаад өөрөө тэргийг маань нөгөө жижиг байшингийн тийшээ аваачаад зогсоочихов. Заасан газар руу нь ороход үзлэг оношилгооны мөнгө гээд 50 мянга жаахан гаран вон хурааж байна. Төгрөгөөр бол 100 мянга гаран юм уу даа. Тэгээд л хүлээгээд суучихаж байгаа юм. Тэр доор миний тэргийг үзлэг оруулж байгааг харангаа кофе уусан шиг. Гэрэл чийдэнг нь шалгаад л, дээгүүр доогуур нь шагайж янз бүрийн багажаар хэмжилт хийж байх бололтой, тойроод л. Нэг их удсангүй ээ. Гучин минут орчим л болов. Доошоо буугаад очиход “Элдэв асуудал алга. Ахиад хоёр жилийн дараа уулзацгаая” гэх маягийн юм хэлээд мэхийн ёслоод үлдэв.

Гэрэл зураг буулгаж авахаа мартсан тул интернэтээс төстэй зураг авч хэрэглэв. (https://kr.polomap.com/%EA%B0%95%EB%A6%89%EC%8B%9C/8015)

Үзлэгийн энэхүү цэг нь ажлын таван хоног дээр Бямба гарагийн үдээс өмнө ажилладаг юм байна. Бямба гарагт бол цаг товлож байж үздэг гэнэ. Бусад өдөр нь бол үдээс хойш 16 цаг хүртэл хүлээж аваад үздэг гэж байна. Би үдийн цайнаас жаахан өмнө ирсэн тул миний араас ахиад хоёр тэрэг ирж үзүүлсэн. Намайг явах гэж байхад нэг нь дуусаад араас гарч байгаа харагдсан. Ажиллах хүчний хувьд гэвэл инээд хүрмээр цомхон юм. Хоёр механик, тэгээд мөнгө хураагч нэг бүсгүй. Ингээд автын үзлэгийг улс даяар тогтсон нэг хугацаанд биш жил тойрон иймэрхүү маягаар хийдэг болчихвол хаа хаанаа их амар байх биш үү гэж бодсоор би ажил руугаа явсан даа.

Монголд автын үзлэг, оношилгоонд өөрийн биеэр бол орж үзээгүй л дээ. Харин хажуугаар нь явж үзсэн. Хавийн газрын хөдөлгөөнийг хязгаарласан их дараалал, бөөн “яриа, хөөрөө” болсон л газар байдаг юм билээ. Солонгосын эндэх шиг ийм аятайхан цэгцтэй байдаг бол хичнээн сайхан гэж бодож байлаа. Угаасаа Солонгосын ихэнх юманд иймэрхүү маягаар атаархаад явдаг юм өө. Эмнэлгийн үйлчилгээ, даатгал, татварын бүртгэл, хоорондын уялдаа холбоо гэх мэтийг яриад ч баршгүй мэт.

Жич: Монголд ийм зохицуулалттай болсон байсныг мэдээгүй ийнхүү шүүмжилжээ.

Serenade

Энэ бичлэгийг бас үе үе үздэг. Дуу нь их гоёос гадна бичлэг дээр байгаа улс их сайхан санагддаг юм.

Марион Котиярын нүд нь гялтганаад л дууг бол чухам сайхан мэдэрч байгаа юм. Лили Аллен ч гэсэн Марион руу харж ялдам инээмсэглээд л. Үүүү ааааа гэдэг хэсэг бол үнэхээр гоё. Ер нь бүхэлдээ Лилигийн Марионд зориулсан серенад ч юм шиг.

Эгэлхэн минь хаа одоо вэ?
Нас минь явахын хэрээр найдаж болох нэгнийг хүсэх болж
Хэзээ намайг оруулахаа хэлж өгөөч
Хүлээсээр цөхөрч байна, хаа нэгтэйгээс эхэлмээр
Зав гаргаач, нэг тийшээ явъя
Зориуд үүний тухай ярилцахаар
Зөвхөн бидний мэдэх тэр газар руугаа явцгаая.