Saturday, April 28, 2018

Freddie Mercury - I Was Born To Love You

Чамайг хайрлах гэж л би мэндэлсэн юм
Цохилох зүрхнийхээ булгилах тоолонгоор
Чамайгаа би асрахаар төрсөн юм, тийм,
Урсан өнгөрөх өдөр бүр,
Ойлгооч.
Чамайг хайрлах гэж л би мэндэлсэн юм
Цохилох зүрхнийхээ булгилах тоолонгоор
Чамайгаа би асрахаар төрсөн юм, тийм,
Урсан өнгөрөх өдөр бүр,

Чи зөвхөн надад заяагдсан ижил минь
Би харин чиний залуу
Чамайг надад л зориулж бүтээсэн
Зөвхөн миний цорын ганц экстаз
Чиний хайрыг булаах ганц боломж өгье гэвэл
Тэр л ганц боломжийн төлөө юу ч хийхээс буцахгүй би

Азаа үзье чиний төлөө би
Аядуу зөөлнөөр дурлалцах гэсэн юм би чамтай
Мөрөөдөлдөө хөтлөгдөж харалган болжээ би
Миний мөрөөдөл харин үргэлж биелдэг
Энэ бүхэн надад тохиолдож байгаад
Итгэж би ерөөс чадахгүй нь
Үнэхээрийн гайхамшигтай
Сайхан мэдрэмж төрж байна

Чамайг хайрлах гэж л би мэндэлсэн юм
Цохилох зүрхнийхээ булгилах тоолонгоор
Чамайгаа би асрахаар төрсөн юм, тийм,
Урсан өнгөрөх өдөр бүр,
Чамайг би хайрламаар байна
Чиний гэсэн юм бүхнийг би хайрлан биширнэ
Чамайгаа би хайрламаар байна, хайрламаар байна, хайртай
Чамайг хайрлахаар мэндэлсэн
Чамайг хайрлахаар мэндэлсэн
Тийм ээ, чамайг хайрлахаар би мэндэлсэн
Чамайг хайрлахаар мэндэлсэн
Чамайг хайрлахаар мэндэлсэн
Урсан өнгөрөх өдөр бүр чамайг хайрлахаар би мэндэлсэн.

Үнэхээрийн гайхамшигтай
Сайхан мэдрэмж төрж байна


Friday, April 20, 2018

ВЭНГЭР АУТ

Арсэн Вэнгэр энэ улирлыг дуусгаад ажлаа өгөхөө зарлаж Гүүнервэрст тэсрэлт болов.



Сүүлийн хэдэн жилд урьдын хүчирхэг Арсеналаас нэр л үлдсэн байна гэдгийг хаа сайгүй ярьцгааж байна. Ана мана үзэлцдэг байсан Юнайтедын домогт тоглогч нар хуучны ногоон зүлгэн дээрх ширүүн тулаануудыг дурсахдаа тоглолтын өмнө хонгилд байхаас эхлээд л тоглогчдыг харж сүрддэг байсан тухайгаа ярьж, одоогийн бүрэлдэхүүнийг тавлаастай. Яагаад ийм байдалд хүрэв. Арсеналд анх ирэхдээ шинэ цагийн түүчээ болж, Арсеналын төдийгүй Английн хөлбөмбөгийн хөгжлийг шинэ шатанд гаргаж ирсэн хэмээн хүн бүр түүнийг үнэлдэг. Үнэхээр ч түүний Арсенал дахь эхний хэдэн жил амжилтаар дүүрэн байсан. Английн Премьер лигийн алтан цомтой клуб манайхаас өөр байхгүй шүү дээ.

Кристофер Ноланы Харанхуйн хөлөг баатар дээр Бэтмэний тухай прокурор Харви Дэнтийн хэлдэг үг сүүлийн хэдэн жил тувт Арсэн Вэнгэрийг санагдуулаад байдаг болсон юм. “Баатар чигээрээ үхэх юм уу хэт удаан амьдраад дайсан болж хувирах болно” гэж Бэтмэнийг хэлдэг ч эцсийн дүнд өөрийгөө хэлсэн байдаг. Яг энэн шиг цагтаа Арсеналын гэрэл цацруулсан хөлөг баатар байсан Арсэн Вэнгэр өнөөдөр ингээд WengerOut гэж хөөгдөхдөө тулжээ. Өөрийнх нь л буруу. Уржнан, тэрний урд жил, үгүй байг гэхэд өнгөрсөн жил нэр төртэйгээр салах ёс хийгээд явж болох байсан ч өөрөө тэгэхийг хүсэлгүй хайртай хэмээн зарладаг клубээ нуман тулгуурт оруулан байж хоёр жилийн гэрээ шинэчлэн байгуулсан. Гэрээгээ сунгах үгүйгээ зарлалгүй хэт удаан хүлээлгэсэн нь тоглогчдын сэтгэлзүйд сөргөөр нөлөөллөө гэж өөрөө ч өнгөрсөн зун хүлээн зөвшөөрсөн.

Миний мэдэхийн л Арсенал үргэлж шилжилтийн байдалд байсан клуб. Намайг дэмжиж эхэлдэг жил клубын ахлагч Патрик Виеираг зарчихсан. Цаадах нь явах дургүй байсан л гэдэг. Гэхдээ зарчихсан. Дараа нь Деннис, тэгээд Пирес, Люнберг, Анри гэхчлэн ойр ойрхон том нэрнүүдээс хагацаж гарсан. “Михайлд нэг бодол бий” гэж бүгд итгэж байсан болохоор юу ч хэлээгүй. Жилийн жилд л Арсенал үнэхээр гайхамшигтай сайхан хөлбөмбөг үзүүлж бахдам тоглож байсан ч нэг жижигхээн юм л дутаад байгаа юм шиг санагддаг байлаа. “За дараагийн улиралд Өвгөн учрыг нь олчихно оо” гэж бүгд найдсаар. Арсеналын залуус юу юугүй л пижигнүүлээд алга болно доо гэж хүн болгон дотроо эмээгээстэй. Юнайтедын 92 оны төгсөгч нар шиг үе тэнгийн шижигнэсэн залуус гарч ирэх нь үү гэж нэг хэсэг айлгасан шүү. Фабрегас, Хлеб, Фламини, Насритангууд. Аргагүй шүү дээ цоо шинэ цэнгэлдэхэд орсон банк, зээл энэ тэр гээд өч төчнөөн дарамтан дунд өдий зэрэгтэй яваа нь их юм гэж гүүнерүүд түүнийг өмөөрч байв. Анх цэнгэлдэх сольж байхад “Арсенал удахгүй аварга том цэнгэлдэхэд орж байгаад тивийн аваргуудын төлөө Барса, Баерн тэргүүтэнтэй ана мана үзэлцдэг болно” гэсэн амлалт өгч байсныг санаж байна.

Манайх шинэ цэнгэлдэхийн өрийн дарамтан доор “тарчилж” байх тэр үед Баерн бас шинээр цэнгэлдэх босгоод тийшээгээ нүүж орсныг хэн ч ярьдаггүй. Тэр хугацаанд тэд лав манайх шиг ингэж чацга царайлаагүй байх шүү. Магадгүй сайн тоглодог байсан болохоор нь өмөөрч шалтаг хэлэх шаардлага гараагүй ч юм бил үү. Ингээд нэг л мэдэхэд “шинэчлэл”, “эрч хүч”, “ялахын төлөөх эрмэлзэл” гэх мэт сэтгэл шошготой байсан Арсэн Вэнгэрийг хүмүүс “чөдөр тушаа”, “дарангуйлагч”, “амиа бодогч” гэхчлэн цоллодог болж эхэлсэн байлаа. Үргэлж хөдөлж, хөгжиж байгаа хөлбөмбөгийн ертөнцийн хурдыг гүйцэж чадахгүй, гүйцэхийг ч хүсэхгүй хойш чангаагаад байхаар арга ч үгүй биз. Улирлууд ээлж дараагаар өнгөрөхийн хэрээр талбай дээрх тоглолт илт муудаж, сэтгэлгүй зүтгэлгүй тоглогч нараар дүүрсээр. Улирлыг маш муу эхлүүлээд яван чангарах, эсвэл айхтар сайн эхлүүлээд явцын дунд эрч саарсаар салгалж дуусдаг зүй тогтол нэгэнт тогтжээ. Хуучны сайхан Арсеналаас сүг сүүдэр ч үлдсэнгүй. Шалтгаан нь юу вэ? Мөнгө? Тоглогч? Энэ олон жилд Арсенал клубын шийдвэр гаргах, асуудал шийдэх түвшинд ганц л хүн тогтмол байсан.

Английн нэг үг байдаг юм. A man should know when to leave the party.
Бас нэг үг. Better late than never.

Вэнгэрийг явж байгаа тухай сонссон талаараа бичиж эхэлтэл өөрийн бодож байснаасаа нэлээн таагүй ч гэмээр уур амьсгалтай юм биччихэж. Яалт ч үгүй өнөөгийн сэтгэгдэл энэ аж. Гэхдээ л яг ингээд “Вэнгэр явлаа” гэсэн мэдээлэл сонсохоор өөрийн эрхгүй гуниг төрж байгаа нь нэгэн эрин өндөрлөж байгааг эрхгүй мэдэрснийх буй за. Нөгөөтэйгүүр манхайн цайж байгаа үүрийн туяатай зэрэгцээд “Өнөөдөр ямар өдөр байх бол?” хэмээн үл мэдэг түгшүүртэй мэт боловч эрхгүй догдлонгуй мэдрэмж бас нэн таатай.

Ганц юманд маш их итгэлтэй байна. Олон жилийн дараа энэ цаг үеийг дурсахдаа Арсэн Вэнгэрийг “Арсеналын түүхэн дэх шилдэг менежерүүдийн нэг байсан даа” гэж бодох нь тодорхой. Гэхдээ өнөөдөр биш. Маргааш ч биш. Олон жилийн дараа.

САЙХАН ДУРСАМЖ ҮЛДЭЭСЭНД БАЯРЛАЛАА, НОЁН ВЭНГЭР, БАЯРТАЙ!

Wednesday, April 18, 2018

ГАЗ ЖАРАН ЕСТЭЙ ДУРСАМЖ


Хөгшин аавынхаа машины тухай дүү нартайгаа ярилцаж байгаад нэг явдлыг дурсав. Газ-69 гэж олны дунд нэршсэн тэрэг л дээ. Арай богиновтор 4 хаалгатайг нь А69, арай урт, арын кабинд ханаа дагасан вандан маягийн суудалтайг нь Б69 гэж ялгадаг байсныг хүмүүс мэддэг биз. Өвөөгийн тэрэг тийм урт суудалтай нь байсан юм. Уг нь даавуун бүхээгтэй байдгийг нь Монголын цаг уурт тохиромжтой, төмөр бүхээг болгож сайжруулсан тийм тэрэг байлаа.

Олон жилийн өмнө дөө. Нэг зун хүргэн ахынхан маань нутаг явахаар болов. Хүргэн ах, авга эгч, тэгэхэд дөнгөж мэндлээд удаагүй байсан Одноо дуу гурав маань Баян-Өлгий рүү онгоцоор явах болоход манайхан Дарханаас Улаанбаатар руу хүргэж өгсөн юм. Бөөнөөрөө чихээд л явсан. Газ-69ийн нэг авууштай нь тэр л дээ. Мааангар олон хүн ордог. Тэгээд манайхан хүнээ хүргэж өгөөд буцацгаав өө. Манайх гэр бүлээрээ, аав, ээж, дөрвөн хүүхэд, дээр нь аавын нэг найз, тэгээд авга ах Нямдорж. Удаан явцгаасан болохоор буцахдаа бүгд унтлаа. Арын кабиндаа манайхан гудас дэвсээд унтчихдаг байсан юм. Аав жолоо барьсаар байгаад ядарсан болохоор ахад түр шилжүүлээд, амрахаар хажуулсан байлаа. Ер нь бүгдээрээ л унтацгааж байсан. Дүү охин болон жолоо барьж байгаа ах хүү хоёроос бусад нь л даа.

Унтаж байтал нойрон дунд хэд хэд айхтар донслов. Тар няр буугаад л явчихсан. Дүү охины дуу хадаад л явчихлаа. Байдгаараа орилоод л байна. Нүдээ нээсэн чинь машины шал дээр харагдаж байх юм. Гайхаад хартал таазан дээр хэвтэж байна. Хамаг юм ундуй сундуй болсон. Унтаж байсан хоёр дүү бас гайхаж манарсан харцтай. Тэгээд бүгдээрээ гарцгаалаа машинаасаа. Таазан дээгүүр мөлхөөд урд талын жолоочийн хаалгаар л гарсан байх. Гараад хартал замын хажууд уруугаа харчихсан хэвтэж байдаг юм. Ээж ухаангүй. Чирч гулдраад гаргацгаалаа. Аавын хуйх нь урагдаад нүүр лүүгээ унжаад ороод ирчхэж. Дүү орилсоор л. Ах машинаа тойроод л гүйгээд байна. Дүүг доор нь орилоод байна гэж бодсон гэж сүүлд нь ярьж байсан. Нөхөр тэгэхэд аль эрт бидэнтэй цуг гараад ирчихсэн машины хажууд л орилоод байгаа юм. Ах сандарсандаа болоод харахгүй л хажуугаар нь гүйгээд байсан байна билээ.

За тэгээд ах машин тойрч гүйхээ болиод аавын толгойг боох ажиллагаа эхлэв. Тэр хооронд ээж ухаангүй хэвээрээ. Ээжийг сэргээх гэж янз бүрээр л үзсэн юм. Алгадаж малгадаад л. Тэгж байтал гэнэт өндийгөөд ирэв ээ. “Хүүхдүүд зүгээр үү?” “Зүгээр” гэнгүүт буцаад унаад өгсөн. Инээдмийн кинонд гардаг шиг л санагдаж байж билээ. Дахиад хэсэг татаж чангааж байгаад ээжийг босгож ирэнгүүт аавын толгойг ээж боолоо. Ахын боолт гэж сапирсан юм байсан л даа. Яг урагдсан хэсгийг нь тойруулаад л боочихсон байсан санагддаг юм. Хөөрхий сандарсан л даа. Тэгж байтал араас ирж явсан машинууд зогсоод яав ийв гэцгээгээд бид хэдийг суулгаж Баруунхараа хүргэж өгсөн. Баруунхараад манай садангийн айл байдаг байсан болохоор тэднийд очоод, аавыг эмнэлэгт хүргэж толгойд нь оёдол хийлгэж байж билээ. Машин хөмрөх үед жолоочийн суудлын арын завсарт хавчуулаад тавьсан байсан хорин литрийн канистрын амсар аавын толгойд тусч язласан байсныг сүүлд нь мэдсэн.

За тэгээд юу болсон бэ гэхээр ах хүү тамхи татна аа. Газ 69-ийн хаалганы цонх доошоо буудаггүй, урд талын жижигхэн салхивч, гурвалжингаар тамхиа гаргаж хаясан байгаа юм. Тэгтэл нүднийх нь буланд нөгөө тамхи шатахууны сав руу орчих шиг зэрвэс харагдаж л дээ. Гайхаад эргэж харахдаа жолоогоо зүүн тал руугаа цуг дарчихсан байгаа юм. Улаанбаатараас Дархан явах замд яг Баруунхараа руу урууддаг дээр нэг их сайхан шулуухан зам, хоёр талаараа наран цэцэг ургасан талбай байдгийн тэнд л дээ. Замын хажуугийн ховил руу шууд копутаараа шааж өндийж ирээд, хошуун дээрээ эргээд дээшээ хараад уначихсан гэдэг юм. Дүү охин сэрүүн, яг ахын ард суугаад зам руу харж явсан болохоор эхнээс нь авахуулаад л орилоод байсан гэсэн.

Тухайн үедээ миний хувьд төдийлөн аймаар санагдаагүй өнгөрсөн энэ явдлыг сүүлд бодохоор аймаар санагддаг юм. Даваадоржийнх гэдэг айл тэр чигээрээ байхгүй болж болох байж шүү дээ гэж бодогдоод. Яахав бага зэргийн хэтрүүлэгтэй л дээ. Аав толгойдоо оёдлын сорвитой болсноос өөр ямар ч хохиролгүй хал балгүй салснаа бодохоор азтай л өнгөрсөн санагддаг. Ахад харин нэг хэсэгтээ л хэцүү байсан байх даа хөөрхий. Дурсамж нэг иймэрхүү.