Бийдл туульчийн үлгэрүүд

Бийдл туульчийн үлгэрүүд

Эртний эх бичээсээс орчуулсан Хэрмайони Грэйнжер
Ж.К.Роулинг

Танилцуулга

Бийдл туульчийн үлгэрүүд нь залуу шидтэн охид, хөвгүүдэд зориулсан үлгэрүүд юм. Хэдэн зууны турш ард түмний дунд ам дамжин яригдаж, уншигдсаар ирсэн Дэвхэрдэг тогоо, Аз жаргалын оргилуур зэрэг үлгэрүүдийг нь Хогвартсын сурагчдын сайн мэддэгээрээ Маглуудын (ид шидгүй хүмүүс) Үнсгэлжин, Нойрсож буй гоо бүсгүйн үлгэрүүдтэй дүйцэхүйц билээ.

Бийдлийн үлгэрүүд нь олон талаараа манай шидэт үлгэрүүдтэй төстэй, тухайлбал, сайхан сэтгэлтэн ихэнх тохиолдолд шагналаа авдаг бол хорон санаат шийтгэлээ эдэлнэ. Гэвч нэг маш тодорхой ялгаа бий. Маглуудын шидэт үлгэрт гол баатруудад тулгарах саадын үр үндэс нь ид шид байх нь түгээмэл. Хорон санаат шулам амтат алиманд хор шингээх, эсвэл гүнжийг зуун жилийн гүн нойронд автуулах, хунтайжийг харахын эцэсгүй муухай адгуус болгон хувиргах гэх мэт. Харин Бийдл туульчийн үлгэрүүдэд гол баатар залуус, бүсгүйчүүл нь өөрсдөө ид шид хийж мэддэг хүмүүс боловч яг л энгийн бидэнтэй адил элдэв хүндрэл, саад тотгортой тулгарч байдаг. Үе үеийн шидтэн эцэг эхчүүдэд “ид шид бол асуудлын шийдлээс гадна эх үүсвэр юм” хэмээх амьдралын чухал хичээлийг хүүхдүүддээ тайлбарлахад Бийдлийн үлгэрүүд ихээхэн тус болсоор иржээ.

Эдгээр үлгэрүүд болон магл үлгэрүүдийн хоорондох өөр нэг томоохон ялгаа нь гэвэл Бийдлийн шидтэн бүсгүйчүүд нь магл үлгэрийн бүсгүйчүүдээсээ хавьгүй идэвхитэй байдаг. Аша, Альтэда, Амата, Баббитти Раббитти зэрэг шидтэн бүсгүйчүүд тавтай нойрсож эсвэл гээгдсэн шаахайг нь авчирч өгөхийг хүлээн дэмий суухын орон хувь тавилангийнхаа төлөө өөрсдөө зүтгэцгээдэг. Энэ хэдээс арай өөр ганц хүн байгаа нь “Хувилгааны үсэрхэг зүрх” үлгэрийн нэр тодорхойгүй залуу бүсгүй бөгөөд хэдийгээр манайхны үлгэрийн гүнжээс гарахуйц авир гаргасан боловч түүний хувьд үлгэр амар сайхандаа жаргаж төгссөнгүй.

Туульч Бийдл арвантавдугаар зуунд амьдарч байсан бөгөөд амьдралынх нь ихэнх хэсэг машид нууцлаг байдаг. Ямар ч байсан Йоркширт төрсөн нь мэдэгддэг ба үлдэж хоцорсон ганц модон цээж баримлаас нь харвал бавгар сахалтай нэгэн байсан бололтой. Үлгэрүүд нь түүний үзэл бодлын үнэн тусгал байсан гэж үзвэл, тэрээр маглуудад нааштай ханддаг бөгөөд тэднийг хорон санаат, өстөн дайсан гэхээсээ илүү зүгээр л үл мэдэгчид гэж үздэг байсан бололтой. Мөн тэрээр Хар шидээс ихээхэн жийрхэж, шидтэнүүдийн хамгийн муу талууд нь өөрсдийн авъяас чадварыг зөвхөн хүмүүсээс л гарч болох харгис хэрцгий, хайхрамжгүй, бас аархуу зангаар хэрэглэснээс болж тодордог хэмээн итгэдэг байжээ. Түүний үлгэрт ялгуусан амжилт олж буй залуус, бүсгүйчүүл нь хүчирхэг шидтэн биш харин төлөв даруу, ухаалаг, цэцэн цэлмэг хүмүүс байдаг.

Түүнтэй ижил араншинтай орчин цагийн шидтэн байсан нь мэдээж Мерлиний нэгдүгээр зэргийн одонт, Хогвартсын ид шидийн ухааны сургуулийн захирал, Олон улсын шидтэнүүдийн холбооны ерөнхий толгойлогч, Визенгамотын тэргүүн хувилгаан, профессор Албус Персивал Вулфрик Брайан Дамблдор билээ. Хэдийгээр үзэл бодол ойролцоо нь илэрхий боловч түүний Хогвартсын сан хөмрөгт гэрээслэн үлдээсэн эд зүйлсийн дотор Бийдл туульчийн үлгэрүүдийн тухай тэмдэглэл, өгүүллүүд байсан нь ихээхэн сонирхолтой олдвор болсон юм. Өөртөө зориулж бичиж байсан эсвэл хожим нийтлүүлэхээр зэхэж байсан эсэх нь тодорхойгүй боловч Хогвартсын одоогийн захирал профессор Минерва МакГонагаллын зөвшөөрөн соёрхсоны дагуу профессор Дамблдорын эдгээр тэмдэглэлүүдийг, тус үлгэрүүдийг Хэрмайони Грэйнжерийн цоо шинээр орчуулсны хамтаар ийнхүү хэвлэн нийтэлж байгаа болно. Шидтэний түүхэн замнал, хувийн дурсамж, бас үлгэр бүрийн амин сэдвийн дагуух оюун гэгээрүүлсэн мэдээлэл бүхий Профессор Дамблдорын нэмэлт тэмдэглэлүүд нь шинэ үеийн залуу шидтэн болон магл уншигчдад Бийдл туульчийн үлгэрүүдийг таашаан уншихад онцгой дэм болно хэмээн бид найдаж байна. Түүнийг биечлэн таньдаг байсан олон хүмүүс энэхүү номоос олсон орлого бүхэн Хүүхдийн сайн сайхны төлөөх сайн үйлийн аянд хандивлагдана гэдгийг мэдсэн бол профессор Дамблдор нэн даруй гар сунган туслах байсан гэдэгт итгэж байгаа билээ.

Профессор Дамблдорын тэмдэглэлүүдэд нэг жижигхэн тодруулга хийсэн нь дээр байх гэж үзэж байна. Бидний мэдэж байгаагаар эдгээр тэмдэглэлүүдийг Хогвартсын одон орон судлалын цамхаг дээрх эмгэнэлт явдал болохоос барагцаалбал 18 сарын өмнө бичсэн гэдэг нь тодорхой байдаг. Саяхан дууссан шидтэний дайны түүхийн талаарх мэдээлэлтэй хүмүүс (Харри Поттерын амьдралын тухай долоон боть номыг уншсан хүмүүсийг энд оруулж болох юм) профессор Дамблдорыг сүүлийн үлгэрийн талаар өөрийн мэдэж байгаагаас хавьгүй багыг тэмдэглэлдээ оруулсан байгааг мэдэх болно. Тэгж танаж бичсэний учир нь магадгүй Дамблдорын хамгийн ойрын, хамгийн алдартай шавьдаа олон жилийн өмнө хэлж байсан үгэнд оршиж байж ч болох юм.

“Энэ бол гайхалтай бас гамшигтай эд, тийм ч учраас анхааралтай, нандигнаж хандах нь зүйтэй.”

Түүнтэй санал нийлэх эсэх нь төдийлөн хамааралгүй ч профессор Дамблдорыг ирээдүйн уншигчдыг өөртэйгээ адил алдаа гаргаж, хохирохгүй байгаасай хэмээн тунгаасныг нь уучлан үзэж болно гэж бид бодож байна.


Ж.К.Роулинг
2008 он

Тэмдэглэлийн тухай тэмдэглэл

Профессор Дамблдорын тэмдэглэлүүд шидтэн уншигчид руу хандан бичигдсэн бололтой байсан тул би зарим хэсэгт маглуудад ойлгомжтой байлгах үүднээс тайлбар зүүлт оруулсан болно.

ЖКР

(Үлгэрүүд тун удахгүй ЧҮНДЖ хуудаснаа)