Thursday, December 12, 2019

ДУУ БҮТСЭН ТҮҮХ - Дарамтанд

Хиандр Овогт Батбаярын Нямхишигээс болоод нэг ийм юм монголчилчихлоо. Күиний “Дарамтанд” дууны үг орчуулахад хамтран зүтгэхээр Ganaa, Khaliun Chinzorig хоёртой хамт намайг нэр цохон дуудсаныг хараад жаал нэт ухаж байгаад энэ сайхан мэдээллийг олоод хуваалцахгүй байж чадсангүй.

Дуу бүтсэн тухай хамтлагийнхан юу гэж ярьцгаасныг сонирхоно уу.

Рожер Тэйлор, 2002 онд
Бичсэн юм юу ч байхгүй, юу болсон бэ гэхээр, мануус зүгээр л нэг орой хөгжим тоглоод байж байтал Дэвид ороод ирэхээр нь бөөнөөрөө суугаад л өөр хүмүүсийн хөгжим тоглоод зугаацаж гарсан. Тэгсэн чинь Дэвид “Ингэхээр тэнэг юм аа. Хэдүүлээ зүгээр л шинийг зохиовол яасын?” гэсэн. Анх энэ дууг “Гудамжинд алхах хүмүүс” гэж нэрлэхээр ярилцаж байлаа, угаасаа ч гол санаа нь тэр байсан юм чинь. Олон замтай бичлэгүүдээ Нью Йорк руу авч очоод Дэвид бид хоёр тэр шөнөдөө найруулчихсан. Миний санаж байгаагаар нэг биднүүс басс дугаралтыг эхэлж тоглож байсан ч, пиццадаад ороод ирсэн чинь нөгөөхөө бүгд мартчихсан. Арай гэж нэг нь санасан, аан тийм, Жон санасан.

Рожер Тэйлор, 1981 онд
Дэвид Бови, Фрэдди бид гурав сүүлийн хэдэн жил нөхөрлөж байгаа юм. “Дарамтанд” бол зүгээр л санаандгүй хамтраад хийчихсэн дуу л даа. Хуучин дуунууд тоглож байгаад хэд хэдэн санаа бодож олоод, тэр нь явсаар байгаад “Дарамтанд” болчихсон, тэгээд л бичүүлсэн.

Жон Дийкон, 1982 онд
Фрэдди, Дэвид хоёр олон жил найзалж байгаа юм. Нэг удаа мануусын байсан студид тэр ирээд, биднүүсийг хөгжим тоглоод сууж байхад таарсан. Дуу бол уг нь Дэвид, Фрэдди хоёрын санаа байсан боловч биднийг бас бүтээлцсэн гэж оруулсан. Их сонирхолтой ажил болсон л доо, яагаад гэвэл Дэвид тэр басс дугаралтыг зохиосон юм, түүний бүтээл юм байгаам. Маш авъяастай хүн шүү, энэ дуу ч гэсэн миний дуртай хэдэн дууны нэг

Рожер Тэйлор, 1982 онд
Дарамтанд” дууг юуны тухай дуу гэхэд бүгдээрээ инээцгээсэн. Хараажаар л хайрын тухай дуу шүү дээ, огт күүл биш, ямар ч янз маяггүй.

Браин Мэй, 1982 онд
Их урт түүх ээ. Хамтрахад их хэцүү хүн л дээ, яагаад гэвэл хоёр өөр төрлийн арга барил тулж байгаа учраас. Бөөн урам зориг байсан боловч бас нөгөөтэйгүүр бөөн ядаргаа. Биднүүс нэлээн гөжүүд, өөрсдийнхөөрөө зүтгэдэг улс байв, нөгөө талд ноён Бови ч бас яг адил. Магадгүй бүр бид дөрвийг нийлүүлснээс илүү гөжүүд байсан байх. Гэхдээ хийсэн нь зөв байсан гэж боддог юм. “Дарамтанд”-ыг хийчихсэний дараа харин яаж гаргах, эсвэл ер нь гаргах хэрэг байгаа ч юм уу гэсэн бөөн маргаан болж билээ. Дэвид бүр эхнээс нь дахиад хийх хүсэлтэй байсан. Би ч бүр залхчихсан байлаа л даа, яагаад гэвэл надад таалагдаж байснаас шал өөр чиглэлд явчихсан байсан. Гэхдээ л гоё гоё юмтай дуу болсон. Арай гэж шийдэлд хүрээд, Фрэдди, Дэвид, Мак гурав сууж байгаад найруулгаа хийсэн. Нэлээн дарамттай хийцгээсэн шүү. Рожер бас хамт байлцаж, тэдний дунд энхийг сахиулах үүрэг гүйцэтгэсэн, учир нь Дэвид тэр хоёр найзууд байсан юм.

Жон Дийкон, 1984 онд
Цомог дээр Бови болон Күин хамтарсан гэж бичсэн ч яг ихэнхи нь Фрэддигийн л юм дөө, гэхдээ бүгд өөрсдийн хувь нэмрээ оруулцгаасан. Басс дугаралтыг Дэвид хийсэн, тэрнийг нь сурах гэж би хэсэг нухсан л даа. Бас дунд хэсэгт Браинаас нэлээн юм орсон. Ерөнхийдөө их сонирхолтой ажил болсон, боломж олдвол Дэвид болон бусад хүмүүстэй ахиад хийсэн ч болохоор.

Фрэдди Мэркүри, 1985 онд
Биднүүс огт төлөвлөөгүй. Бови найзуудтайгаа тэнд ирчихсэн, мануусын хөгжим тоглоод байж байсан студи руу шөвөлзөж орж ирээд болдоггүй. Тэгээд бид түүний бас өөрсдийнхөө дууг тоглоод, ганц хоёр шил дарс суллаад байж байснаа гэнэт л “Цоо шинэ юм хийгээд үзвэл яасын?” гэцгээсэн. Тэгээд л энэ дуу төрсөн дөө. Яг сайхан дундаа орчихсон явж байтал Дэвид “Бурхан минь, энэ яг цус гаргана аа! Авчихъя л даа” гэж хэлснийг би санаж байна. Тэгээд л яг жинхэнээсээ ажил хэрэг болгож эхэлсэн. Уг нь бол зүгээр л хөнгөхөн маазраад тоглож байсан ч яг тэрнээс хойш “Ерөөсөө яг ингээд гоё явж байгаа дээр нь бариад авъя, аягүй бол маргааш хэдүүлээ мөрөө хөөгөөд хэдэн тийш явчихвал ахиад хэн нь ч санахгүй байх” гэж яриад үргэлжлүүлцгээсэн. Бараг л шууд утгаараа 24 цаг бичицгээсэн байх аа. Нухсаар байгаад дууныхаа голыг нь гаргаж авсныхаа дараа ахиад нэг өдөр ажиллаад дуусгасан даа.

Браин Мэй, 2002 онд
Швейцарьт Дэвидийн амьдарч байсан Монтрэод биднүүс нэг студитэй байлаа л даа. Мануустай уулзах гээд л ороод ирсэн хэрэг. Фрэддитэй хуучны танилууд. Жаал хууч хөөрцгөөж байгаад студи орж хөгжим тоглож зугаацацгаасан. Хуучин дуунуудаа тоглож байтал гэнэт нэг шинэ юм явж эхлэхээр нь “За, хэдүүлээ энийг бичүүлчихье” гэсэн. Ерөөсөө газар дээрээ огт санамсаргүй байхад л эхэлсэн юм. Бөөнөөрөө дэвсгэр хөгжмийг тус тусдаа явцгаагаад тэгээд хамт тоглосон. Тэгсэн чинь Дэвид хоолойг бичүүлэх сонин санаа гаргалаа. Мань эр угаасаа янз бүрийн юм хэдэн хэсэг цаасан дээр бичиж байгаад дээрээс нь нийлүүлээд үг зохиочихдогоороо алдартай хүн шүү дээ. Дууны үндсэн хэсгийг бичих ажилдаа ч тэгээд орцгоосон. Дэвсгэр аяыг бэлдэж дууссаны дараа Дэвид “Хэдүүлээ ингэе, тус тусдаа бичлэгийн өрөөнд орж байгаад ямархуу маягаар дуулж болох вэ гэж бодсоноороо, шууд л санаанд орсных нь зоргоор бичүүлээд, дараа нь тэрүүгээрээ найруулаад дуу хийчихье” гэсэн. Бид ч тэр ёсоор хийсэн. Анх дуулж эхэлсэн хэсгүүдээс ч бичлэгт багтсан. Фрэддигийн ббүүмбада гэж дуржигнуулдаг хэсэг анх биднүүсийн тоглож байхад байсан хэсэг л дээ, шууд л газар дээр нь тэгээд дуулчихсан. Марзан байгаа биз? Дууны үгний зарим хэсэг нь марзан байдгийн учир тэр л дээ. Бөөн холион бантан болоод ирэх үед хэн нэгэн нь удирдан чиглүүлэхгүй бол болохоо байгаад ирсэн болохоор Дэвид санаачлагаараа жолоог атгаж, дууны үгийг зохицуулаад, ямар утгатай болгохоо шийдэж билээ.

Эх сурвалж: https://genius.com/Queen-and-david-bowie-under-pressure-lyrics


No comments: